Жақында Лондондағы Королева Мария университеті және Хартфордшир университетінің астрофизиктері Күн жүйесінен алшақтағы Таразы шоқ жұлдыздары құрамындағы Gliese 581d планетасынан жеткен дыбысты тіркегені туралы ақпарат таратты.
Дыбысты белгі жіберген бұл планета мен Жердің арақашықтығы 22 жарық жылы.
Gliese 581d планетасы жіберген алғашқы тылсым дыбысты 2010 жылы Америкадағы Пенсильвания университетінің астроғалымдары жазып алған екен. Былтыр америкалық зерттеушілер «бұл белгі беру дыбыстары емес, жарық пен магниттік шағылысуы ойыны, ал планетаның өзі жоқ» деп мәлімдеді. Алайда британдық ғалымдардың жаңа зерттеулері америкалық астрофизиктердің бұл тұжырымдарын теріске шығарып отыр. Мамандар Gliese 581d планетасы бар деген пікірде. Ғалымдардың айтуынша, Жерге белгі беріп жатқан жұмбақ экзопланетаның тұрғындары болуы керек. Таяу жылдары ғалымдар бұл жолдауларды зерттеп, жатпланеталықтардың жеткізгісі келген ойларын түсінетін деңгейге жететіндеріне сенімді.
2007 жылы астрономдар Күн жүйесінде бірінші рет экзопланета тапқандары туралы әлемге жар салды. Оған Gliese 581d деген шартты ат қойды. Астрономдардың бағамдауынша, планетада өмір сүруге қолайлы таулы рельеф, суы шайқалған мұхиттар бар екен, ал компьютерлік модельдеу планетаның атмосферасында бұлттар көшіп жүргенін және жауын-шашындар болатынын көрсетті. Аспан денесінің массасы біздің ғаламшардан шамамен 6-8 есе ауыр, ал көлемі жағынан екі еседей үлкен. 2011 жылы Эймс ғылыми-зерттеу орталығының планетологы Кристофер Маккей және оның НАСА-дағы әріптестері планетаның бетін органикалық қосындылар жүзіп жүрген мұхит басып жатқанын анықтады.
Ғарыш тұңғиығынан әлсіреп жететін тылсым дыбыстарды әлемнің әр түкпірінде орнатылған ғылыми обсерваториялар жазып алып, зерттеулер жүргізіп жатыр. Пуэрто-Рикода тұрған Аресибо обсерваториясының радиотелескопы да жазып жүр екен. Жақында радиотелескоп 5 микродыбыс толқынын тіркеген. Әрбір радиотолқын секундтың бірнеше мыңдаған бөлшегімен өлшенеді, бұл дыбысты әлемдегі бірде-бір обсерватория сезбеген. Өте әлсіз болғандықтан, жазылған белгі-дыбыстарды әзірге зерттеу мүмкін емес. Аресибо обсерваториясында әлемдегі ең сезімтал радиотелескоп тұр екен. Оның айнасының көлемі 305 метрге созылған. Осы құралдың көмегімен ғалымдар алыстан жететін радиоимпульстардың жиілеуі шамамен он мың жылда бір рет болатынын анықтаған. Алғашқы тура осындай жұмбақ импульсты Паркстегі австралиялық обсерваторияның құралы 2012 жылдың 2 қарашасында тіркепті.
Алыстағы аспан денелерінен жететін дыбыстардан басқа да әртүрлі белгілер болуы мүмкін. Бірақ оларды анықтауға бүгінгі күннің ғылымы әлсіздеу.
Дереккөзі: aikyn.kz