Лестер университетінің (Ұлыбритания) мамандары жүргізген зерттеу нәтижелерінде жемістердің өкпе жүйесін лас аудан қорғаудағы ықтимал рөлі көрсетілген. Бұл жұмыс Амстердамда өткен Еуропалық респираторлық қоғамның (ERS) Конгресінде ұсынылды.
Зерттеу аясында Ұлыбритания биобанкінен жиналған шамамен 200 мың еріктінің деректері талданды. Ғалымдар қатысушылардың тамақтану әдеттерін, әсіресе жемістерді қаншалықты жиі тұтынатынын, сондай-ақ ауа ылғалдылығының объективті көрсеткіштері мен атмосфералық ауаның ластану деңгейін салыстырды. Тыныс алу әсері форсирленген дем шығарудың бірінші секундындағы көлем (ОФВ1) көрсеткіші бойынша өлшенді. Ауаның ластануы көлік пен өнеркәсіптік кәсіпорындар жұмысы нәтижесінде пайда болатын ұсақ дисперсті PM2,5 бөлшектерімен бағаланды.
Нәтижелерді талдау барысында респонденттердің жасы, әлеуметтік мәртебесі және антропометриялық деректері сияқты айнымалылар да ескерілді.
Алынған деректер жемістерді тұтыну деңгейіне байланысты айырмашылық бар екенін көрсетті. PM2,5 мөлшері әрбір 5 мкг/м³-ке артқан сайын ОФВ1 көрсеткіші жемісті сирек тұтынатын адамдарда анағұрлым көп төмендегені анықталды. Ал жемістерді тұрақты әрі жеткілікті мөлшерде пайдаланатындарда бұл төмендеу әлдеқайда баяу болған.
Зерттеушілер әйелдерде қорғаныш әсері айқынырақ байқалғанын анықтады. Күніне төрт немесе одан да көп порция жеміс жеген қатысушы әйелдерде PM2,5 бөлшектерімен ауа ластануы жоғары жағдайларда өкпе функциясының төмендеу көрсеткіштері анағұрлым аз болды. Ғалымдардың болжамынша, бұл құбылыс ерлердің әйелдерге қарағанда жемісті орта есеппен сирек тұтынуымен байланысты болуы мүмкін.
Анықталған байланыстың негізгі механизмі ретінде жемістердегі антиоксиданттық және қабынуға қарсы қосылыстардың мол мөлшері аталады. Бұл табиғи компоненттер ұсақ бөлшектерді тыныс алу кезінде жұтқанда туындайтын тотығу стрессін бейтараптандырып, өкпе тініндегі қабыну үдерістерін баса алады. Осылайша, жемістер жасушалық жолдардың зақымдануын азайтуға ықпал етеді.
Зерттеушілердің айтуынша, дұрыс тамақтану шаралары ауаның жалпы ластану деңгейін төмендетуге бағытталған экологиялық бағдарламалардың қажеттілігін алмастыра алмайды. Соның салдарынан әлем халқының бір бөлігі Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы ұсынған шекті деңгейден асып түсетін ластанудың әсеріне ұшырап отыр. Осындай жағдайда жемістерге бай рацион өкпе денсаулығын сақтауға ықпал ететін қосымша фактор бола алады.
Дереккөз: https://www.ixbt.com/live/science/issledovanie-upotreblenie-fruktov-snizhaet-vred-zagryaznennogo-vozduha-nalegkih.html
Фото: Istock