Колорадо университетінің ғалымдары қан тапсырар алдында кофе ішу әдеті донорлық қанның сапасын төмендетіп, оны құю кезіндегі тиімділігін азайтуы мүмкін екенін анықтады. Зерттеу нәтижелері Haematologica журналында жарияланды.
Зерттеушілер 13 мыңнан астам донордың қан үлгілерін талдау нәтижесінде осындай қорытындыға келді. Қандағы кофеиннің жоғары деңгейі эритроциттердің сақтау кезінде зақымдануға бейімділігімен байланысты екені белгілі болды.
Эритроциттер – қанның ең көп таралған жасушалары, олар оның жалпы көлемінің 40–45 пайызын құрайды. Кофеин қабылдағаннан кейін алынған қандағы эритроциттер құйылған кезде ағзаға нашар сіңіп, науқастардағы гемоглобин деңгейін аз көтерген. Сонымен қатар, реципиенттерде эритроциттердің тезірек бұзылу (гемолиз) белгілері байқалған.
Әсіресе теріс әсер донорлар мен науқастарда байқалды, олардың қанынан кең таралған ADORA2b генінің нұсқасы табылған. Бұл ген эритроциттердің оттегі жетіспеушілігі жағдайындағы қызметін реттейді.
Зерттеу авторларының айтуынша, бұл жаңалық қан құю ісінде анағұрлым жекелендірілген тәсілге жол ашады. Яғни болашақта тек қан тобы ғана емес, адамның өмір салты мен генетикалық ерекшеліктері де ескерілетін болады.
Ғалымдардың пікірінше, көптеген адамдардың үнемі кофеин қолданатынын ескерсек, оның ағзада болуы — бақылауға болатын қауіп факторы. Заттың жартылай ыдырау кезеңі қысқа болғандықтан, қан тапсыратын күндері кофеинді уақытша шектеу жеткілікті. Бірқатар еуропалық елдерде мұндай ұсыныстар донорларға қазірдің өзінде енгізілген.
Дереккөз: https://www.gazeta.ru/science/news/2025/09/04/26657228.shtml
Фото: Istock
