Реферат: Мақалада диэлектрлік тосқауыл дәреже құрылғысымен өндірілген атмосфералық қысымды төмен температуралық плазманың адамның қуық асты безінің DU145 метастастатикалық ісік клеткалардың тіршілік қабілетіне және морфологиялық құрылымына әсері in vitro жағдайында зерттелді. Төмен температуралық плазманың клеткаларға әсері дозаға және әсер ету уақытына байланысты. Плазманың төмен дозалары клеткалардың өсуін жылдамдатса, ал жоғары дозалары клеткалардың өсуін тежеу арқылы белсенділік қасиет көрсетеді. Бұл жұмыста қолданылған плазманың салыстырмалы жоғары дозасында, яғни плазма доза ө7 (жиілігі - 250 Гц, қуаты - 2,2 Вт және өңдеу уақыты - 30 сек) өңделген клеткалар 24 және 48 сағ инкубациядан кейін, тіршілікке қабілетті клеткалар 1 мин плазмалық өңдеуде сәйкесінше 47% және 38% құрса, ал 10 мин плазмалық өңдеуде 19% және 11% төмендегені байқалды. Бұл алынған нәтижелер төмен температуралық плазманың қуық асты без ісік терапиясында тиімді әдістерінің бірі екенін көрсетеді.
Шудың ұзақ мерзімді әсерін қояндардың терісіндегі аурикулярлы биоактивті нүктенің биофизикалық қасиеті бойынша зерттеу
Автор(ы): Төленова Қ. Д.*Кулбаева М. С.*Төлеуханов С. Т.*Аблайханова Н. Т.*Сейдалиева Н. М.*
Объем документа: С. 94-99
МРНТИ: 76.33.33*
Ключевые слова: шум*биологические активные точки*
Реферат: Қалыпты және тәжірибелік жағдайда шудың ұзақ мерзімдегі әсерін арнайы шу тудыратын аппаратта ұсталған қояндардың аурикулярлы биологиялық активті нүктелерінің биофизикалық қасиеті бойынша зерттелді. Шудың әсерінен кейін өзгеріске ұшырауы және хроноқұрылымдық параметрлерінің қалыпты жағдайының ауытқуы байқалды. Қалыпты және шу әсерін алған қояндардың терісіндегі аурикулярлы биологиялық активті нүктелердің температуралық көрсеткіштерінің тәуліктік динамикасы айқындалды. Тәжірибеге түскен қояндардың, қандайда бір жағдайға тәуелсіз, хроноқұрылымдық параметрлері қалыпты жағдайдағы топпен салыстырғанда айтарлықтай өзгерген мәні байқалады. Жануарлардың терісіндегі биоактивті нүктелердің биоырғақтарының тәуліктік динамикасы мен хроноқұрылымдық параметрлерінің өзгешеліктерін анықтау хронофизиология теориясына қосқан нақты берілген жаңа үлес болып табылады. Алынған нәтижелер биоактивті нүктелердің биоырғақтарындағы хроноқұрылымдық параметрлерінің өзгеретіндігін дәлелдей отырып, қоршаған ортаның стресс факторларына бейімделу кезіндегі тәуліктік ырғақтың хроноқұрылымдық параметрлерінің қайта қалыптасуын толық түсінуге және сараптауға көмектеседі.
Biochemical properties of seeds for domestic and international common bean accessions
Автор(ы): Aytasheva Z. G.*Sapko O. A.*Lebedeva L. P.*Zhumabayeva B. A.*Dzhangalina E. D.*Baiseyitova S. K.*Baqytbek Zh.*
Реферат: Beans are considered as the major resource of vegetable protein among plants. Beans are enriched by vitamins, minerals, flavanoids, fiber, and are also appropriate for cropping under the steppe as mountain condi-tions. Under arid conditions beans are regarded as useful tool for explorat┐ing those areas which are unsuitable for obtaining steady annual harvests. This paper summes up the data on the introduction and breeding of a range of common bean varieties representing local and foreign specimes. It overviews the data on biochemical comparison of different bean varieties, and amino acids composition of the seeds. Modern beans breeding is not supported by relevant physi┐ological and biochemical investigations which would allow to evidence in favour of the impact of changing plant morphogenetic traits on biochemical characters, physiological functions, seed productivity, grain quality and plant adaptiveness to be inherited by the following generations.
Обнаружение в клетках растений новой цитоплазматической РНК, соответствующей 5\'-концевому фрагменту 5,3S РНК
Автор(ы): Жигайлов А. В.*Кислицин В. Ю.*Полимбетова Н. С.*Искаков Б. К.*
Реферат: В тотальных препаратах РНК, выделенных из зародышей пшеницы, была обнаружена новая малая цитоплазматическая (мц)РНК размером 55 нуклеотидов, соответствующая 5\'-концевому фрагменту 5,3S рРНК, которая, в свою очередь, является продуктом дискретной фрагментации молекулы 18S рРНК. Эта цитоплазматическая РНК была детектирована в клетках растений, относящихся к различным таксонам, а также в клетках печени крысы, так что процесс дискретной фрагментации 18S рРНК, по-видимому, является достаточно универсальным явлением. Установлено, что содержание исследуемой мцРНК в молодых побегах растений значительно ниже, чем в сухих и прорастающих семенах, и что ее содержание повышается, если пророщенные семена подвергались воздействию стрессовой для растений температуры (37әС). Процесс дискретной фрагментации 18S рРНК, возможно, является регуляторным механизмом, запускаемым в клетках растений в ответ на воздействие стрессовых факторов окружающей среды.
Селекционно-генетическое исследование мягкой пшеницы
Автор(ы): Шулембаева К. К.*Даулетбаева С. Б.*Токубаева А. А.*Чунетова Ж. Ж.*Жунусбаева Ж. К.*
Объем документа: С. 114-118
МРНТИ: 34.23*
Ключевые слова: мутагенез*изогенные линии*замещенные линии пшеницы*селекция сельскохозяйственных культур*отдаленная гибридизация*пшеница*мягкая пшеница*
Реферат: Получены высокопродуктивные, устойчивые к бурой ржавчине и с хорошим качеством зерна изогенные линий - ИЛ-Hg, ИЛ-BgHg и ИЛ-Рс. Показатели продуктивности колоса и масса 1000 зерен линии ИЛ-Hg достоверно превышают значения контрольного сорта. Дикие виды в качестве материнского компонента благоприятно влияют на высокий процент завязывания зерен. Геном сорта Надежда высокосовместим с геномами диких видов по сравнению с другими сортами пшеницы. Для гибридов, полученных от скрещивания t.timopheevi с мягкой пшеницей, характерно гетероплазматическое состояние: одновременно присутствуют копии дикого и пшеничного типов. Действием химического соединения - CdCl[2] на сорта мягкой пшеницы получены измененные растения по ряду качественных и количественных признаков. Генетический анализ, проведенный на основе реципрокного скрещивания, показал, что измененные признаки мутантов наследуются независимо от направлении скрещивания.
Сүтқышқылды микроорганизмдердің жаңа дақылдарын бөліп алу және қасиеттерін зерттеу
Автор(ы): Абдрахманова А. К.*Бержанова Р. Ж.*Мукашева Т. Д.*Сартаева А. А.*
Реферат: Осы мақалада сүтқышқылды микроорганизмдерді түрлі табиғи қайнар көздерінен және сүт қышқыл өнімдерінен бөлінетіні арналған. Сүтқышқылды өнімдерден сонымен қатар, жемдік дақылдардың фило және ризосферасынан бөлініп алынған 38 сүтқышқылды микроорганизмдер штамдарына анализ жүргізілді. Шұбат өнімінен алынған организмнің көп бөлігін кокк тәріздес микроорганизмдер құрастырған. Зерттелген қасиеттерінің кешені бойынша (осмотолеранттылық, ферменттеуші қабілеттілігі, протеолитикалық және антибиотикалық белсенділігі бойынша) екі перспективті штамм іріктеліп алынды. Зерттей келе штаммдар тест микроорганизмдердің өсу қарқынын тежейтін заттардың құрамында бактериоциндердің болатынын білдіреді. Екі белсенді штаммдардың физиолого-биохимиялық қасиеттері зерттелді және 16S rRNA генінің нуклеотидтік тізбегінің салыстырмалы анализі жүргізілді. АЮ13 штамы Lactobacillus paraca┐sei түріне жатқызылды, ал АЮ19 штамы Lactobacillus casei ретінде анықталды.
Сүтқышқылды бактериялар мен ашытқы дақылдарының моно- және аралас дақылдарын табиғи шикізатта өсіру
Автор(ы): Жакипбекова А. С.*Абдиева Г. Ж.*Шерубаева Г. С.*Уалиева П. С.*Кистаубаева А. С.*
Реферат: Зерттеу жұмысында ашытқы мен сүтқышқылды бактериялар табиғи шикізат - сүт сарысуында дақылданды. Зерттеу объектілері ретінде табиғи көздерден бөлініп алынған сүтқышқылды бактерия штамдары - Lactobacillus acidophilus АК-17, Lactobacillus plantarum AР-17 және ашытқылар - Torulopsis kefirТ-17, Rhodotorula glutinisтаңдап алынды. Сүт сарысуына бейімделген микроорганизмдердің моно-және аралас дақылдарының өсу заңдылықтары зерттелді. Олардыңқышқыл түзу белсенділігі мен биомасса жинақтау қарқындылығы зерттелініп, нәтижесінде белсенді штамдары мен аралас дақыл варианттары іріктелініп алынды. Құрамына жоғары қышқыл түзуші белсенділікке ие Lactobacillus acidophilus АК-17 штамы кіретін 3 және 5 варианттары ең жоғарғы клетка өсімін көрсетті. Жүргізілген зерттеу жұмыстары азықтық белок алу үшін құрамына сүтқышқылды бактериялар мен ашытқылар кіретін аралас дақылдар оптималды болып табылатынын көрсетті. Олар клеткалардың өсуінің, сәйкесінше белок артуының жоғарғы белсенділігін береді.
Биопрепараттарды өндіруге негіз болатын Қазақстанның жергілікті энтомопатогенді микроорганизмдер штаммдарын бөліп алу
Автор(ы): Туреханова Ж. И.*Сейткали Н.*Слямова Н. Д.*Мұқатаева Қ. А.*Успанов А. М.*
Реферат: Жұмыста өсімдіктер мен ауылшаруашылығы өнімдерін зиянкестерден қорғауда энтомопатогенді микроорганизмдерді пайдалану және олардың морфо-культуралдық ерекшеліктері мен биологиялық белсенділігі жоғары штаммдарына сипаттама берілген. Пестицидтерді жүйесіз қолдану биоценоздарды бүлдіріп, улы химикат қалдықтарының өсімдік өнімдерінде, топырақта, суда жинақталу қауіпін тудырады. Ол дегеніміз өнімде немесе топырақта қалған улы химикаттар мөлшері асып ісік және түрлі аллергиялық аурулар тудырып, адам денсаулығына қауіп төндіреді, жануарлар әлемімен және өсімдіктер әлеміне кері әсерін тигізеді. Қазіргі таңда өсімдіктер мен ауыл-шаруашылық өнімдерін зиянкес жәндіктерден қорғауда химиялық тәсілден, биологиялық тәсілге көбірек жүгініп отыр, яғни биопрепараттарға сұраныс артып келеді. Энтомопатогенді бактерия негізінде адам және экология үшін жаңа қауіпсіз биологиялық жолды қарастыра отырып, энтомопатогенді микроорганизмдер штаммдарының топтамасын биопрепарат ретінде жәндіктерге қолдануға мүмкіндік беретін биологиялық белсенділігі жоғары штаммдарын іріктеп алу.
Функциональное состояние сердечно-сосудистой системы студентов специальной медицинской группы
Автор(ы): Айтжан М. У.*Сраилова Г. Т.*Таранова А. В.*
Реферат: Основными задачами курса лечебного физического воспитания в вузе являются гармоничное развитие, укрепление здоровья и повышение работоспособности студентов. В данной статье рассмотрены функциональное состояние сердечно-сосудистой системы у студентов, занимающихся в специальных группах лечебной физической культуры. В статье отражено влияние лечебной физкультуры на основные параметры сердечной гемодинамики (систолический объем крови, минутный объем крови) и частоты сердечных сокращений и дыхания. В статье рассматриваются результаты показателей сердечной гемодинамики (систолический и минутный объем крови), частоты дыхания и частоты сердечных сокращений. Установлено, что в течение семестра наблюдается незначительное увеличение показателей у разных групп по разным параметрам сердечной гемодинамики, частоты дыхания и по частоте сердечных сокращений.
Көміртекті нанобөлшектердің жануарлардың асқорыту мүшелерінің гистоморфологиялық көрсеткіштеріне әсері
Автор(ы): Аймұратова Ә. Т.*Егізбаева А. Н.*Аблайханова Н. Т.*Мәдетбек А.*
Реферат: Энтеросорбенттердің қасиеттерінің маңыздысы асқазан - iшек жүйелерін тазартып залалсыздандырып отырады. Сондықтан iшектегі метаболизмің өнiмдерiнiң қанмен араласуына шырышты iшектердiң функциялары тосқауыл жасайды. Токсикалық заттардың организмге енуі кезіндегі улы заттардың әсер ететін мүше-нысандары ең алдымен, асқорыту жүйесінің мүшелері болып табылатындығы белгілі. Токсикалық заттардың бір бөлігі организмде, әсіресе метаболизм деңгейі жоғары мүшелерде (мысалы, бауырда) аккумуляцияланады, ал тағы бір бөлігі бүйрек және тері арқылы сыртқа шығарылады. Осыған ұқсас реакциялар сондай-ақ бауыр, асқазан, бүйрек және т.б. мүшелердің жасушалары мен ұлпаларында да байқалады. Зерттеуге асқорыту жүйесі мүшелерін таңдауымыздың басты себебі олардың ең алғашқылардан болып сырттан тағаммен келіп түскен токсикалық заттардың әсеріне ұшырайтындығымен байланысты, осылайша, олар әртүрлі тағамдық қоспалардың, дәрілік және басқа да заттардың уыттылық деңгейінің индикаторы қызметін атқара алады.