Солтүстiк Қазақстанда атмосфералық құрғақшылықтың климаттық жағдайлары
Автор(ы): Сулейменова Ғ. Т.*Ахметова С. Т.*
Объем документа: С. 58-65
МРНТИ: 37.23*
Ключевые слова: количество осадков*температура воздуха*атмосферная засуха*интенсивность засухи*индекс атмосферной засушливости*
Реферат: Табиғи ресурстарды ыңғайлы қолдану өнерiн болжамсыз жетiлдiру мүмкiн емес. Солтүстiк Қазақстан территориясы елiмiздiң ең үлкен астықты ауданы және тәуекелдi егiншiлiк аймағы екенi белгiлi. Сондықтан, бұл аумақта қазiргi уақыттағы климаттық өзгеру жағдайларында құрғақшылықты, оны анықтайтын физикалық факторларын зерттеу - қазiргi таңда жаңа және өзектi мәселелердiң бiрi болып табылады. Бұл мақалада Солтүстiк Қазақстан территориясында орналасқан 6 метеостанциялардың мәлiметтерi бойынша 1960 және 2014 жылдар аралығында жылдың жылы мезгiлдерiндегi атмосфералық құрғақшылықтың климаттық жағдайлары қарастырылады. Құрғақшылықтың қарқындылығын сипаттау үшiн Д.А. Педь индексi (Si) қолданылды. Зерттелген аймақта ең көп байқалатыны - әлсiз құрғақшылықтар, ал орташа құрғақшылық сирек кездессе, күштi құрғақшылықтар өте сирек байқалатынын көруге болады. Барлық жерде күштi құрғақшылықтар өте жоғары ауа температурасымен және айтарлықтай жауын-шашын тапшылығымен сипатталады.
Оңтүстiк Қазақстан экономикалық ауданындағы ауа температурасы мен жауын-шашынның таралуы
Автор(ы): Мунайтпасова А. Н.*Насырова С. А.*
Объем документа: С. 66-71
МРНТИ: 37.21*
Ключевые слова: температура воздуха*атмосферные осадки*статистические характеристики*экстремальные значения*
Реферат: Оңтүстiк Қазақстан экономикалық ауданында, яғни Алматы, Талдықорған, Шымкент, Қызылорда және Жамбыл станцияларындағы ауа температурасының және жауын-шашынның 1970-2012 жылдар аралығындағы таралуы қарастырылды. Сонымен қатар, берiлген аудандағы ауа температурасының және жауын-шашынның таралу себептерi қарастырылды. 2008 жылдың қаңтар және шiлде айларына ауа температурасының картасы және 1994 жылдың сәуiр және қазан айларына жауын-шашынның таралу картасы тұрғызылды. Сондай-ақ жыл мезгiлдерiндегi экстремальды температуралардың, экстремальды құрғақ және ылғалды жағдайлар анықталды.
Гидрохимические параметры рек, впадающих в озеро Балкаш
Автор(ы): Амиргалиев Н. А.*Исмуханова Л. Т.*Мадибеков А. С.*Бектурсунов К. Е.*Кулбекова Р. А. *
Реферат: В статье приведены результаты исследования за ряд лет (2012-2014 гг.) основных гидрофизических и гидрохимических параметров рек бассейна оз. Балкаш. Выявлены заметные различия в формировании состава речных вод под влиянием природных и антропогенных факторов. Воды изученных рек в значительной степени отличаются по прозрачности от 0,3 до 0,7 м в реках Иле и Лепсы и в интервале 1,4-2,3 м - в реках Аягоз и Аксу. Динамика этого показателя зависит от содержания взвешенных веществ. Максимум рН до 9,13 и 9,18 отмечен в воде рек Лепсы и Аягоз, а минимум в воде р. Каратал, что вызвано влиянием факторов антропогенного характера. Менее минерализована вода в реках Иле и Каратал до 0,820 г/дм, заметно осолонена в ряде случаев вода в реке Аягоз до 4,97 г/дм.
Реферат: В связи с дефицитом воды, способным лимитировать развитие экономики РК, необходимо иметь четкое представление о наличных водных ресурсах. В статье изложены результаты исследования коллективов ученых в области речного стока, гидрологического режима рек в условиях меняющегося климата.
Оценка параметров кривых редукции ливневых осадков и формулы предельной интенсивности для территории Среднего Урала
Реферат: В статье приводятся методика расчета и анализ параметров кривых редукции ливневых осадков по метеостанции Екатеринбург (Свердловск), определенных в разное время, а также значения сборных коэффициентов паводочного стока. Произведен сравнительный расчет максимальных расходов воды дождевых паводков данных по ливням, определенным различными методами, для пункта р. Решетка - с. Новоалексеевское.
Реферат: Определены статистические характеристики максимального расхода воды и слоя весеннего стока реки Жайык за расчетный период 1940-2012 гг. После создания Ириклинского водохранилища естественный сток реки искажен, в связи с этим его характеристики вычислены за различные периоды. Статистические параметры максимального расхода и слоя весеннего стока воды определены по наблюденным и восстановленным данным. Вычислены величины максимального и слоя весеннего стока различной обеспеченности.
Оценка максимальных расходов воды реки Каскелен и ее притоков
Автор(ы): Чигринец А. Г.*Мазур Л. П.*Загидуллина А. Р.*
Объем документа: С. 100-107
МРНТИ: 37.27*
Ключевые слова: река*максимальный расход воды*расчетная обеспеченность*расчетный створ*максимальный уровень воды*площадь водосбора*редукционная формула*формула предельной интенсивность стока*коэффициент шероховатости*поперечный профиль*максимальный горизонт высоких вод*
Реферат: Приведен анализ условий формирования максимального стока воды реки Каскелен и ее притоков. Впервые обобщены все имеющиеся материалы наблюдений за максимальными расходами воды рек рассматриваемой территории по 2012 год включительно. По 14 гидрологическим постам, преимущественно РГП Казгидромет, с использованием данных наблюдений рассчитаны статистические характеристики максимальных расходов воды. Кроме того, максимальные расходы воды различной обеспеченности и соответствующие им опасные уровни определены в трех расчҒтных створах на р. Каскелен в нижнем течении при отсутствии данных наблюдений. Эти створы расположены в местах предполагаемого интенсивного освоения территории под города-спутники г. Алматы. Приведены некоторые рекомендации по расчету максимальных расходов воды при отсутствии данных наблюдений.
Внутригодовое распределение стока воды рек левобережья Ертисского водохозяйственного бассейна
Реферат: Рассмотрены вопросы методики расчета внутригодового распределения стока воды основных рек левобережной части Ертисского водохозяйственного бассейна. Проведен сравнительный анализ полученных результатов с данными, приведенными в Ресурсах поверхностных вод СССР по исследуемому району. Приведены данные об изменениях в сезонном распределении стока, произошедшие за последние три десятилетия.
Ертiс алабы өзендерiнiң гидроэкологиялық жағдайының бiрқатар мәселелерi
Реферат: Ертiс өзенiнiң негiзгi ластаушы көздер қарастырылған. Ластанудың сандық көрсеткiштерi және олардың соңғы кезеңде өзгеру динамикасы келтiрiлген. Алаптағы жер бетi суларын ластайтын негiзгi көздер зерттелдi. Брекса, Тихая, Үлбi, Глубочанка, Красноярка өзендерiнiң ауыр металдармен шектен тыс ластанып отырғандығы көрсетiлдi. Қарастырып отырған алап суларының гидрохимиялық жағдайын жақсартудың бiрқатар жолдары ұсынылды.
Iле Алатауының солтүстiк беткейiнiң негiзгi өзендерiнiң жылдық ағындысы мен климаттық элементтерiнiң көпжылдық өзгерiстерi
Автор(ы): Молдахметов М. М.*Махмудова Л. К.*Мусина А. К.*Бекбауова Ж. П.*
Объем документа: С. 124-134
МРНТИ: 37.27*
Ключевые слова: годовой сток*температура воздуха*осадки*направленные изменения*многолетние изменения стока*линейный тренд*
Реферат: Мақалада климаттық элементтердiң аймақтық өзгерiсiн бағалау үшiн, Iле Алатауының солтүстiк беткейiнiң негiзгi өзендерi алып жатқан аймақ бойынша РМК Казгидромет мекемсiне қарасты метеостанциялар және гидрологиялық бекеттер бойынша ауа температурасының, жауын-шашынның және жылдық ағындының көпжылдық өзгерiстерi қарастырылды. Сондай-ақ өзендерiнiң жылдық ағындысы, ағынды қалыптастырушы факторлары, олардың уақыт және кеңiстiк бойынша өзгеру заңдылықтарына талдау жасалынды.
