Ученые Института гидробиологии и экологии изучают морфологическое разнообразие и закономерности роста отолитов рыб для оценки питания каспийского тюленя (Pusa caspica) в периоды залегания на лежбищах.
Реферат: Вейлер-Ребиндер берiктiк анықтау және ИҚ-спектроскопия әдiстерiмен желатиннiң қауын езбесi қатысында құрылымдануы желатиннiң аминқышқылдары мен қауынның пектиндiк заттарының арасындағы сутектiк байланыстар арқылы жүретiндiгi анықталды. Желатин және желатин-қауын жүйелерiнiң құрылым түзгiштiгiнiң қанттың концентрациясына тәуелдiлiгi көрсетiлдi. Қант концентрациясы 20 %-дан кем жағдайда желатин сiрнелерiнiң берiктiк мәндерi күрт төмендейдi, ал С > 20 % аймағында екi жүйенiң де құрылымданғыштығы өседi. Қанттың жоғары концентрацияда құрылымдандырғыштығы оның дегидраттандырғыш әсерiмен байланысты. Лимон қышқылының желатин, қауын езбесi және қант негiзiнде алынған сiрнелердiң түзiлуiне әсерi зерттелдi. Лимон қышқылы әсерiнiң қауын қатысындағы пәрмендiлiгi оның пектин қышқылымен өзара сутектiк байланыс түзуге бейiмдiлiгiне негiзделедi.
Реферат: Бұл жұмыста құрамында ZrB(2) бар композициялық материалдардық өздiгiнен таралатын жоғары температуралық синтез (ӨЖС) әдiсiмен ZrSiO(4), B(2)O(3) (борат кенi) және Mg қоспасынан ӨЖС әдiсi арқылы алыну мүмкiндiгi келтiрiлген. ZrSiO(4), Mg және B(2)O(3) қоспасын механикалық ұнтақтау уақытының композициялық материалдардың фазалық құрамы мен қасиеттерiне әсерi анықталды. ӨЖС өнiмдерi рентген фазалық анализ және сканирлеушi электрондық микроскоп әдiстерi (SEM) арқылы зерттелдi. ӨЖС өнiмдерiнде жоғары температуралық фазалар - цирконий диборидiнiң, магний оксидiнiң және олардың шпинельдерiнiң бар екендiгi анықталды. ҚР-ның минералдық шикiзаты: Индер орнының борат кенiн және табиғи цирконды жану режимiнде композициялық материалды алу үшiн қолдану мүмкiндiгi көрсетiлдi.
Реферат: Гидроксиапатит және кальций-магний аморфты фосфаттары химиялық құрамы бойынша медициналық мақсаттағы материалдардың негiзi ретiнде зерттеушiлердiң терең назарын аударып отыр. Прекурсорлардың құрамы, оларды өңдеу шарттарымен қатар, қалыптасатын керамиканың микроқұрылымын анықтайтын бастапқы факторға жатады. Керамиканың кеуектiлiгiн таңдау үшiн құрал ретiнде кальций аналогтары болып табылатын химиялық элементтердiң периодтық жүйесiндегi металдар, әсiресе магний, стронций және барий тұздары қызығушылық тудырады. Термиялық анализ және ИҚ-спектроскопиялық өлшеулер нәтижесiне сәйкес Ca/Mg/P2/1/2 атомдық қатынастағы, құрамындағы 80% су бар синтетикалық аморфты кальций-магний ортофосфаты бөлме температурасындағы ауада түгелдей дерлiк ылғалды жоғалтады. Дегидратация құрамында әртүрлi мөлшерде су болатын және Р-О химиялық байланыстардың күйiмен ерекшеленетiн аралық фазаларды түзе отырып, төрт сатыда жүредi. Заттық қалдық ылғалы қыздыру кезiнде үш саты арқылы жойылады. Осы кезде фосфат, сондай-ақ химиялық байланыс деңгейiнде өзгередi.
Техногенное загрязнение земель Семипалатинского испытательного ядерного полигона тяжелыми металлами
Автор(ы): Киргизбаева А. А.*Шарипов К. О.*Жакыпбекова С. С.*Батырбаева А. А.*Токтабаева А. К.*
Реферат: Исследован микроэлементный состав почв и растений бывшего Семипалатинского испытательного ядерного полигона. Установлено, что микроэлементный состав почв и растений на территории полигона по некоторым микроэлементам значительно отличался от литературных данных для почв других регионов. Исследования показали довольно высокие значения меди, цинка и марганца. Почвы Абралинского района содержали медь, цинк и марганец немного меньше по сравнению с почвами других регионов. Установлено, что в горном массиве Дегелен меди содержится приблизительно в 10 раз выше, чем в почвах других регионов и в 8,5 раз превышает ПДК, а содержание цинка и марганца отличается незначительно. Почвы Атомного озера и Опытного поля характеризуются очень высоким содержанием свинца марганца, цинка и меди.
Термо- и механохимическое модифицирование глауконитов и их сорбционные свойства
Автор(ы): Куанышева Г. С.*Балгышева Б. Д.*Асилов А. Б.*Уракаев Ф. Х.*
Реферат: С целью применения глауконитов в качестве К-удобрений, а также микроудобрений изучили сорбционные свойства модифицированного глауконита по отношению к ионам Zn, Mn, Ni, Cu, Co (II), в которых наблюдается недостаток большинства почв Республики Казахстан. Показано, что при термомодифицировании фазовый состав глауконита меняется, при этом ухудшаются сорбционные свойства. Установлено, что механохимическое модифицирование с добавкой NaH(2)PO(4) имеет максимальный эффект сорбции (алфа (сорб). = 94,9 %), благодаря переходу Са - формы глауконита в натриевую.
Разработка физико-химических и технологических основ рационального использования ванадий-никельжелезокальцийсодержащих отходов теплоэлектростанций
Автор(ы): Красненко Т. И.*Сирина Т. П.*Викторов В. В.*Ротермель М. В.*Соловьев Г. В.*
Реферат: Комплексом исследований физико-химических свойств отходов теплоэлектростанций, сжигающих мазут, фазовых соотношений в модельных системах V(2)O(5)-NiO(MgO)-CaO-Na(2)O и растворимостей основных фаз, образующихся при термообработке, показана возможность их переработки по единой технологической схеме с получением товарных ванадий-, никель- и кальцийсодержащих продуктов.
Complexing sorbents for wastewater purification
Автор(ы): Ergozhin E. E.*Tausarova B. R.*Ashkeeva R. K.*Tugelbaeva L. M.*
Реферат: The new copolymer based on styrene and divinylbenzene with groups of nicotinamide and copolymers based on isomers methacryloylaminobenzoic acids with 2-methyl-5-vinylpyridine are obtained by chemical modification and radical copolymerization. The optimal conditions of synthesis were found out. Structure and properties of the initial compounds and copolymers based on them have been studied by IR spectroscopy and elemental analysis. The sorption properties of the synthesized polymers with respect to the ions of heavy and transition metals were investigated.
Шоғырландырып қарқынды оқыту технологиясына сай зертханалық жұмысты ұйымдастыру
Реферат: Мақалада шоғырландырып қарқынды оқыту технологиясына сай зертханалық жұмысты ұйымдастыру қарастырылған. Сонымен қатар зертханалық жұмысты жүргiзу студенттердiң теорияшы, экспериментатор, талдаушы болып бөлiнуi бойынша жүзеге асатыны баяндалады. Шоғырландырып қарқынды оқыту технологиясының ұтымдылығы студенттiң зертханалық жұмыс кезiнде өз бетiнше жұмыс жасауды меңгеруi, қиналған сәттерде көмек алуы, жұп, топ болып жұмыс iстеудiң әдiстерiн еркiн меңгерiп, сөйлесуге, сұхбаттасуға, сұрақ-жауапқа араласуға, пiкiрiн жеткiзiп сөйлеп не жазып, пiкiр таласқа қатынаса алуға мүмкiндiк туатындығы қарастырылған.
Строение и электрокаталитическая активность композитов полианилина, допированного хлоридами никеля (II) и кобальта (II)
Автор(ы): Иванова Н. М.*Избастенова Д. С.*Висурханова Я. А.*Кирилюс И. В.*
Реферат: Методом in situ процесса окислительной полимеризации анилина синтезированы композиты полианилина с хлоридами Ni(II) и Co(II) без и с восстановлением катионов металлов боргидридом натрия и гидризингидра-том. Строение полученных композитов исследовано методами ИК-спектроскопии, рентгенофазового анализа и электронной микроскопии. Изучена электрокаталитическая активность полианилин-металлических компо-зитов в электрогидрировании кротоновой кислоты, которая оказалась выше для Co-содержащих композитов. В фазовом составе композитов ПАни+MeCl(2) после гидрирования обнаружены кристаллические фазы гидрок-сидов никеля и кобальта, обусловливающие, по-видимому, их каталитическую активность.
Изучение кинетики реакции палладиевых катализаторов с 2-метокси-нафтил-диферроценил-, 2-трет-бутил-оксифенил-диферроценил-фосфиновыми и 1, 1\'-дифенилфосфин-ферроценовым лигандами в реакции Судзуки-Мияра
Автор(ы): Хабиев А. Т.*Геблер К.*Ланг Г.*Селенова Б. С.*
Реферат: В работе представлены результаты исследования кинетики реакции палладиевых катализаторов с 2-метокси-нафтил-диферроценил-, 2-трет-бутил-оксифенил-диферроценил-фосфиновыми и 1,1\'-дифенилфосфин-ферро-ценовым лигандами в Судзуки-Мияра тестовых реакциях. Преимущество Судзуки-Мияра реакций, в отличие от других реакций кросс-сочетания, является применение органоборсоединений, являющихся термостабиль-ными веществами, нечувствительными к воде и кислороду. В качестве борной кислоты была использована фе-нилборная кислота, а в качестве слабого основания - фосфат калия. Все применяемые катализаторы показали хорошую активность с бром-арилами и слабую активность с хлор-арилами.
