Ученые Института гидробиологии и экологии изучают морфологическое разнообразие и закономерности роста отолитов рыб для оценки питания каспийского тюленя (Pusa caspica) в периоды залегания на лежбищах.
Реферат: Балалар қоғамдық ұйымы әлеуметтiк тәрбиелеудiң субъектiсi болғаннан кейiн өзiнiң аса ауқымды тәрбиелiк мүмкiндiгiн жүзеге асыра алады. Ю.В. Василькова тұлғаның әлеуметтiк қалыптасуына аса мән берген ғалымдардың бiрi. Тұлғаны әлеуметтендiру ұғымына төмендегiдей түсiнiктеме бередi: <Тұлғаны әлеуметтендiру дегенiмiз - олардың тiлi, тұрмыстағы iс-әрекетi, тәртiбi, шығармашылыққа қабiлетi, өз халқының мәдениетiн қабылдауы тұрғысынан, тұлғаны әлеуметтендiрудi әлеуметтiк тәрбиемен байланыстыра қамтиды. Cлеуметтiк тәрбиенiң негiзгi мiндеттерiне: әр тұлғаға жекелей көмек - отбасында, мектепте әртүрлi кризистiк жағдайлардан шығу, құқығын қорғау, денсаулығын сақтауға жағдай жасау, өз өмiрлерiн қалыптастыруға көмекке келу т.б. Балалар қоғамдық ұйымы - әлеуметтiк тәрбиелеудiң негiзiнде құрылатын қоғамдық институт. Балаларды бiрлестiкке олардың әлеуметтiк iс-әрекетке деген әлеуметтiк-психологиялық жақындығы алып келедi. Расында ғалымдар тұлғаны әлеуметтендiрудi әлеуметтiк тәрбиемен байланыстыра қарастыра отырып, тұлғаны әлеуметтендiруде әлеуметтiк тәрбиенiң негiзгi мiндеттерiн әр тұлғаға жекелей көмек, әлеуметтiк ортада тоқырау жағдайларын шығудың жолдары таба бiлу, құқығын қорғау, денсаулығын сақтау, т.б. негiзге алынды. Cлеуметтiк тәрбие тәрбиенiң басқа түрлерiмен өзара сабақтастықта жүйелi түрде тұлғаны ,леуметтендiруде кiрiктiрiле жүргiзiледi.
Lesson planning and assessment criteria of learners\' achievements
Реферат: A lesson planis a teacher\'s detailed description of the course of instruction for one class. A daily lesson plan is developed by a teacher to guide class instruction. Details will vary depending on the preference of the teacher, subject being covered, and the need andӘor curiosity of students. There may be requirements mandated by the school system regarding the plan.Each lesson should seek practical, educational and developmental aims through the solution of specific tasks. The actual problems of organizing and planning the lesson of foreign language a school are considered in the article. attention to the importance of determining the aims and objectives of the lesson and their realization as one the of the necessary conditions for the formation and development of learners\' four basic language skills, improvement of competences in the process of learning a foreign language. The leading role of a teacher in qualified organization of a teaching process is emphasized; the didactical, psychological and methodological requirements to planning the lesson of a foreign language and the stages of organizing the teaching process and teacher\'s preparation tom it have been specified. The author suggests a sample scheme of a lesson, determines the three-unity aims of this lesson, points to methodological, technical and visual materials to be used during the lesson and offers the scale of assessing learners\' achievements while working at the text. Also the criteria of assessing learn ers\' knowledge in dialogic and monologue speeches have been given in the article.
Оқушылардың когнитивтi және коммуникативтiк дағдыларын қалыптастыруға бағытталған проблемалық оқытуға негiзделген жаттығулар жүйесi
Автор(ы): Нурекенова Р. М.*Асқарова С. А.*
Объем документа: С. 171-177
МРНТИ: 14.25.09*
Ключевые слова: технология проблемного обучения*иностранный язык*языковые навыки*
Реферат: Шет тiлiн үйретудiң заманауи әдiстемесiнде \"жаттығулар жүйесi\" ұғымы жiктелген және өзара ұйымдастырылған, байланысқан объектiлер бiрлiгi ретiнде анықталған. И.И. Гез бұл ұғымды анықтай келе, жаттығулар жүйесi тiлдiк және ,рекеттiк күрделiлiгiнiң артуына байланысты орын алатын, сөйлеу дағдыларының қалыптасу барысын ескеретiн әрекеттер бiрлiгi деп сипаттайды. Жаттығулар мәселесi көптен берi ғылымдар арасында талқыланып келедi. Осыған байланысты, екi негiзгi көзқарас таралып, жаттығулардың екi түрi ажыратылады: жаттықтырушы (тiлдiк, дайындайтын) және сөйлеудi дамытуға бағытталған жаттығулар. Бiрiншi түрi тiлдiк материалды меңгерiп, оны сөйлеу барысында қолдануға дайындалу үшiн қызмет атқарады. Екiншi түрi меңгерiлген материал мен қалыптасқан дағдылар негiзiнде шет тiлiнде өз ойын бiлдiре бiлуге бағытталған. Б.А. Лапидустың көзқарасын жоққа шығаруға болмайды, өйткенi сөйлеу әрекетiнен тыс материалды меңгеру мен дағдыларды қалыптастыру мүмкiн емес. Осыған орай, проблемалық оқыту технологиясының мақсатына байланысты жаттығулардың екi түрi бар: сырттай басқарылатын когнитивтi-коммуникативтiк әрекетпен қамтамасыз ететiн жаттығулар және сырттай басқарылмайтын шығармашылық-ақыл әрекеттерiн дамытуға арналған жаттығулар.
Тақырыбы Арал экологиясының дағдарысы биология пәнi сабағында 9 сыныпта
Реферат: Қазақстан экологиясының бөлiмiнде биология пәнi сабақтарында 9 сыныпта мақалада қосымша материал арқылы ұсынылған. Осы мақалада Арал теңiзiнiң мәселесi айқын суреттелген. Бул аралдың ғаламды көлемдi басты мәселесi. Сол мәселе XX ғасырдың орта шенiнде 60-х жылдардан басталды. Дүние жүзi бойынша Арал теңiзi төртiншi орында болған едi, сонымен қатар ең терең. Оған Амударья және Сырдарья құяды. Антропоген факторының нәтижесiнен және ауыл шаруашылықты игерушiлiк нәтижесiнде экологиялық дағдарысқа ұiшыратты. Суды әдеттен тыс ауыл шаруашылық алқаптарды суландыру үшiн пайдалану әсерiнен, төртiншi орында болған Арал тенiзiн бай өмiрiн тұқымсаз шөлге айналдырды. Ағынның көлемiнiң маңызды кемуiнiң Амударья және Сырдарья өзендерiнiң бассейiнiндегi суларды ауыл шаруашылығына шексiз көлемде пайдалану себебiнен Арал теңiзiнiң мөлшерi өзгердi. Судың тұздылығы 3 еседен астам артып 40 %-ға дейiн жеттi. Құрғап қалған теңiз түбiнен айналаға зияндылығы өте жоғары, тұзды шаңдар көтерiлiп, желмен тарай бастады, бұл климатқа және халықтың денсаулығына әсерiн тигiздi.
Мектеп жасына дейнгi балалардың ойлау процесiнiң даму ерекшелiктерi
Реферат: Бұл мақалада мектеп жасына дейiнгi балалардың таным үрдiсiнiң ерекшелiгi қарастырылғын. Мектеп жасына дейiнгi балардың таным үрдiсiнiң iшiндегi ойлау процесiнiң дамуының ерекшелiгi зор ықпал етедi. Ойлау танымдық үрдiстердiң барлық жұмысының мұраты. Ойлау басқа танымдық үрдiстердiң барлық бұрмалауларын түзетедi. Ойлауды әдетте психологияда адамның болмысты, оның мәндi байланыстары және қатынастары мен қоса, жанама және жалпылай бейнеленуi ретiнде анықтайды. Мектеп жасына дейiнгi балалардың ойлауының өзгеруi, ойлаумен сөйлеудiң өзара тығыз байланысы қалыптасуымен байланысты болып келедi. Бұндай өзара байланыс бiрiншiден, ойлау процемiнiң пайда болуына - талқылауға-алып келедi, екiншiден, сөйлеу жоспарлау функциясын орындай бастағанда, практикалық және бiлiктiлiк iс-әрекетегi өзара қарым-қатынастың қайта құрылуы және үшiншiден, ойлау операциясы дамиды.
Этнопедагогика материалдарын пайдалана отырып бастауыш сынып оқушыларының коммуникативтiлiк қарым-қатынас дағдыларын қалыптастыру
Реферат: Елiмiздiң егемендiгiнiң баянды болуы жастарымызды ұлтымыздың құндылықтарын бойына сiңiре отырып тәрбиелеудi мақсат етiп алдына қояды. Бiлiм негiзi бастауышта деген қанатты сөздi негiзге алатын болсақ, бастауыш бiлiм табалдырығынан бастап оқушыларды этнопедагогика материалдарын пайдалана оnтырып тәрбиелеу қажет. Ұлттық тәрбиенiң негiзi халық ауыз әдебиетiнiң түрлерi мақал-мәтелдер, аңыз әңгiмелер, ертегiлер, эпостық жырлар, жаңылтпаштарды күнделiктi сабақта ғана оқып ғана қоймай, әлеуметтiк тұрмыста қолданса ұлттық мәдениетiмiздiң дамуына негiз болады. Сонымен қатар этyнпедагогика материалдарын өзара қарым-қатынаста қолдану арқылы оқушылардың коммуникативтiлiк қарым-қатынас дағдыларын дамытуға болады. Коммуникативтiлiк қарым-қатынас дағдылары бұладам өмiрiнiң негiзгi тiрегi болып табылады. Яғни бастауыш сынып оқушылары күндiлiктi сабақ барысында алған этнопедагогикалық бiлiмдерiн достарымен тiлдескенде, отбасындағы қарым-қатынаста, әлеуметтiк ортада қолдануы теориялық бiлiмдердiң тәжiрибелiк мүмкiндiктерiн көрсетумен қатар, этнпедагогикалық бiлiмдердiң қажеттiлiгiнiң аясын кеңейтедi және оқушылардың коммуникативтiлiк қарым-қатынас дағд ыларын дамытуға негiз болады.
Ересектерге бiлiм берудегi әдiснамалық тұғырлар мен ұстанымдар
Реферат: Педагогиканың әдiснамасы - бұл педагогикалық бiлiм және педагогикалық санадағы оны игеру үдерiсi туралы iлiм. Оның құрамына: педагогикалық бiлiмнiң құрылымы мен қызметi; әдiснамалық мағынаға ие бастапқы түйiндi, негiзгi, философиялық теориялар, тұжырымдамалар, болжамдар; педагогикалық бiлiм әдiстерi туралы iлiмдер енедi. Бұл ұстанымның мәнiн жете ұғына отырып, әдiснама кез келген ғылымның теориясы мен практикасын ғылыми дұрыс жасауға мүмкiндiк беретiн, яғни ғалымдар мен практиктердiң кәсiби iс-әрекетiнде басшылыққа алынатын идеялар, ережелер, теориялар, қағидалар жиынтығы. әрбiр ғылымның нақты - ғылыми әдiснамасы және оған сәйкес практикада қолданылуы өзiндiк ереше салыстырмалы дербес тұғырлар, немесе қағидалар арқылы ашып көрсетiледi.
Физика мамандығы студенттерiнiң кәсiби даярлығын жетiлдiруде ақпараттық-компьютерлiк моделдеудi қолдану ерекшелiктерi
Автор(ы): Раманкулов Ш. Ж.*Беркiмбаев К. М.*Сарыбаева Ә. Х.*
Реферат: <Физика> мамандығы студенттерiнiң кәсiби даярлығын жетiлдiруде ақпараттық-телеқатынастық технологияларды қолдану ерекшелiктерi> мақаласы қазiргi қоғамның өзектi тақараптарының бiрiне арналған. Болашақ мұғалiмдердiң кәсiби даярлығын жетiлдiру, оқытудың мазмұны мен технологияларының жаңаруы белсендi зерттеу мен теориялық ұғыну обьектiсi болып табылады. Болашақ мұғалiмдердiң кәсiби даярлығын жетiлдiруде ақпараттық технологияларды пайдалану және оларды оқу процессiнде қолданудың тиiмдi технологияларын пайдалану өте маңызды. Осы жұмыста авторлар ақпараттық, мультимедиялық технологиялардың ролi мен оларды оқу процесiнде пайдаланудың маңызын және мәселелерiн қарастырады.
Из опыта применения средств информационно-коммуникационных технологий в обучении бакалавров
Реферат: В статье раскрываются вопросы организации учебной деятельности бакалавров по решению предметно ориентированных задач. Описаны методические подходы к актуализации знаний из различных дисциплин при компьютерном математическом моделировании. Показаны возможности средств информационно-коммуникационных технологий для развития исследовательской компетенции бакалавров.
Бiлiм беруде интерактивтi оқыту режимiнiң кейбiр принциптерiн көрсету жолдары
