Ученые Института гидробиологии и экологии изучают морфологическое разнообразие и закономерности роста отолитов рыб для оценки питания каспийского тюленя (Pusa caspica) в периоды залегания на лежбищах.
Реферат: В статье рассматриваются вопросы совершенствования системы повышения квалификации учителей музыки в контексте современных требований к профессиональной подготовке компетентных специалистов. Одним из условий эффективности системы повышения квалификации является компетентностный подход. Представлен опыт взаимодействия учреждений высшего профессионального и дополнительного профессионального образования в реализации идей непрерывного образования.
Реферат: Большинство современных исследований, посвященных проблеме формирования коммуникативной компетентности учащихся, как правило, базируется на гуманитарной предметной подготовке. Это вполне естественно, поскольку такая подготовка уже по своему содержанию способствует развитию взаимодействия между учащимися, и соответственно формированию коммуникативной компетентности. Что же касается математики, то данная дисциплина и учебный предмет, с точки зрения многих, не влияет на эффективность взаимодействия учащихся. Это не совсем так, тем более, что в современном, бурно развивающемся и постоянно меняющемся мире, математика становится уникальной составляющей экономической и финансовой культуры человека, столь востребованной и необходимой в системе рыночных отношений. В статье рассмотрены современные подходы к развитию коммуникативной компетентности учащихся в процессе изучения математики.
К проблеме гуманизации и гуманитаризации профессионального образования
Автор(ы): Саудабаева Г. С.*Айтбаева М. А.*
Объем документа: С. 16-20
МРНТИ: 14.01.45*
Ключевые слова: гуманитаризация профессионального образования*глобализация*учебно-воспитательное учреждение*
Реферат: В статье говорится о необходимости гуманизации и гуманитаризации профессионального образования. В современном обществе, развивающемся в эпоху глобализации, компьютеризации, информатизации, вырастает роль и значение образования, которое не просто представляет собой систему учебно-воспитательных учреждений, где осуществляется оснащение знаниями и умениями, но и выступает как фактор гуманистической безопасности и социального развития общества. В связи с этим, среди проблем в образовании в статье особо выделяется проблема дегуманизации высшего профессионального образования. Эпоха индустриального роста привела к усилению технократичности мышления, к снижению влияния на жизнь общества гуманитарных знаний, деформации и дегуманизации морально-этических, нравственно-эстетических понятий, ценностей современного общества.
Реферат: Болашақ мұғалiмнiң жеке тұлғасын қалыптастыруда ұстаз-тәлiмгер-оқытушының рөлi аса зор. Мұғалiмнiң жеке басының кәсiптiк қалыптасуының негiзгi мiндетi - болашақ педагогтың Отан алдындағы жоғары азаматтық борышы сезiмiн ояту, таңдаған мамандығына сүйiспеншiлiгiн тудыру, арнаулы ж,не психологиялық- педагогикалық бiлiмнiң негiздерiмен қаруландыру болып табылады. Болашақ мұғалiмдi кәсiби психологиялық- педагогикалық тұрғыда дайындауда, әрi оның мамандыққа сүйiспеншiлiгiн т,рбиелеуде және мектепте оқу мен тәрбие жұмысына қажеттi iскерлiк пен дағдыны қалыптастыруда психологиялық, педагогикалық пәнiн оқытудың мәнi ерекше. Студенттердiң кәсiптiк дайындығы оның педагогикалық жорғары оқу орнын бiтiрумен аяқталмайды, ол мұғалiмнiң кәсiптiк қызметiнiң бүкiл кезеңiн қамтиды. Сонымен бiрге оның кәсiптiк бiлiмiн үздiксiз көтерiп отыруы оның шығармашылық қабiлетiн және дербес педагогикалық тәжiрибесiн үнемi дамытып отыруды талап етедi. Егер әрбiр студент қоғамдық ортада белсендi болса, дербес тәжiрибесi әлеуметтiк және педагогикалық тәжiрибемен ұштасып жатса, мұғалiмнiң кәсiптiк шеберлiгi мен педагогикалық мәдениетi арта түседi және барынша жемiстi болады. Бұл жерде мұғалiмнiң ғылыми-әдiстемелiк дайындығын жетiлдiрудегi өмiрлiк және кәсiптiк бағдары, кәсiптiк деңгейi мен тәжiрибесi ескерiлуi тиiс. Мұғалiмнiң кәсiптiк қызметi арнаулы пәндiк бiлiмдермен ғана шектелмейдi, педагогика мен психологияны, оқыту мен тәрбие технологиясын меңгеруiн, арнайы психологиялық-педагогикалық дайындығын қажетсiнедi. Бүгiнгi күнде педагогикалық жоғары оқу орындарында болашақ маман дайындаудың барлық оқу мерзiмiне арналған тәлiм-тәрбие жұмысының перспективалық жоспары болуы шарт.
Араб тiлiндегi спецификалық дыбыстардың айтылуын үйретудiң тиiмдi жолдары
Автор(ы): Абдрахманова Г. Х.*
Объем документа: С. 23-26
МРНТИ: 14.35.09*
Ключевые слова: специфический звук*арабский язык*
Реферат: Адам қарым-қатынасының жүзеге асуы сөйлеу мүшелерiнiң қызметiмен тығыз байланысты. Тiл дыбыстарын айту процесiнде сөйлеу мүшелерiнiң кинестетикалық түйсiгi артады. Бұл түйсiк нәтижесiнде сөйлеу мүшелерiнiң бұлшық еттерi қозғалысқа түседi. Тамақ қуысының бiрде жиырылып, бiрде босауы, тiлдiң жоғары, төмен, алға, артқа қозғалуы, ерiннiң бiр-бiрiмен бiрiгуi, не екi ерiннiң дөңгеленiп барып сүйiрленуi, иектiң бiрде жоғары, бiрде төмен түсiп, дыбыс шығаруы кинестетикалық түйсiктердiң актив және пассив әрекетi нәтижесiнде болады. Сөйлеу әрекетiнде дыбыс пен әрiптiң де қызметi үлкен. Дыбыстардың естiлуiн және айтылуын, әрiптердiң жазылуын және көрiну ерекшелiктерiн кинестетикалық түйсiктер арқылы сезуге болады. Сөйтiп, дыбыс пен әрiптiң қарым-қатынасы және оған сәйкес дағдылар қалыптасады. Сөйлеу мүшелерiнiң қатысуымен әр тiлде дыбыстар жиналады, осыған байланысты әр тiлдердiң өз артикуляциялық базасы жасалынады. Араб тiлiнiң дыбыстарын меңгеру барысында оқушы өз ана тiлiнiң артикуляциялық базасын негiзге алады. Тек, соңыра, араб тiлi дыбыстарының айтылуын саналы түрде меңгергенде ғана ол араб тiлiнiң артикуляциялық базасын игердi деп айтуға болады.
Реферат: Қазiргi кезде бiлiмнiң интегарциялануын қамтамасыз ету, оның ғылыми деңгейiн арттыру, тұтастай алғанда студенттердiң танымдық әрекетiне тән дағдыларды қалыптастыру мiндетi күн тәртiбiне қойылып отыр.Осы орайда жоғары мектептiң оқу-т,рбие үдерiсiнiң интеграция негiзiнде ұйымдастырылуы, ғылымдар жүйесiнiң бiр арнаға тоғысуы, адамның интеллектуалдық өрiсiн байытумен бiрге, бүкiл-адамзаттық құндылықтар көзiнiң де бiрлiгiн, жалпы ақиқат дүниенiң бiртұтас жүйе екендiгi туралы ғылыми көзқарастың қалыптасуына мүмкiндiк бередi. Бiлiм беру - тәрбие және оқыту, оның мақсаты қоғамдағы тұлғалардың кәсiби негiзi барысында интеллектуалды, мәдениеттi және тәрбиелi дамуының жоғарғы деңгейiне жету болып табылатын үздiксiз үдерiс. Бұл мақалада қазiргi кезде бiлiмнiң интегарциялануын қамтамасыз ету, оның ғылыми деңгейiн арттыру, тұтастай алғанда студенттердiң танымдық әрекетiне тән дағдыларды қалыптастыру мiндетi қарастырылады. Қазiргi өндiрiлген және бiлiм беру тәжiрибесiнде бiлiмдi трансформациялау, iскерлiктер мен дағдылар, бағдарламаланған әртүрлi деңгейлiк, бейiмдiк, модульдiк оқыту, мәселелiк оқыту және т.б. технологиялары қолданылады. Аталған әрекеттердiң қайсысы болмасын бiлiм беру жүйесiн тұтастай реформаға ұшыратуға бағытталады. Жоғары мектептiң оқу-тәрбие үдерiсiнiң интеграция негiзiнде ұйымдастырылуы, ғылымдар жүйесiнiң бiр арнаға тоғысуы, адамның интеллектуалдық өрiсiн байытумен бiрге, бүкiл-адамзаттық құндылықтар көзiнiң де бiрлiгiн, жалпы ақиқат дүниенiң бiртұтас жүйе екендiгi туралы ғылыми көзқарастың қалыптасуы жайлы сөз болады. Автор мақалада әлемдiк ғылымда табиғатқа, қоғамға ж,не адам ойының дамуына ғылыми көзқарас бiрнеше ондаған ғылымдардың өзара байланысы шеңберiндегi бiлiмдер жиынтығы негiзiнде қалыптасуы жайында сөз етедi. Және де әлемдiк бiлiм беру жүйесiндегi тәжiрибелер инновациялық технологиялардың бiрi - пәндердiң бiлiм мазмұнын кiрiктiру (интеграция) екенiн қарастырады.
Интонация ұғымының тiл бiлiмiнде қалыптасуы
Автор(ы): Жанатаев Қ.*Сақтаганова М.*Бердiмұратова Р.*Қасымбекова А.*Жалалова А. М.*
Реферат: Интонацияның адамның сөйлеу тiлiндегi рөлiн ғылым тарихына жүгiнбей анықтау мүмкiн емес. Cр түрлi интонациямен айтылған бiр ғана сөйлем бiрнеше мағына беруi мүмкiн. А.С.Макаренко өзiнiң ғылыми еңбегiнде интонацияның рөлi туралы: <Мен берi келдеген сөздi 15-20 рет түрлендiрiп айтқанда және дауыс ырғағын адамның бет әлпетiне, дене қимылына және дауысына қарай 20 рет құбылтып айтуға үйренгенде ғана өзiмдi сөз шеберi деп есептедiм. Сонда ғана менiң берi кел деп айтқанымды тыңдаушы дұрыс түсiнетiнiн, немесе, менiң ненi меңзеп тұрғанымды түсiнбей қалады-ау деген қорқыныш сезiмiнен арылдым>, - деп жазды. Хабарлы сөйлем, сұраулы сөйлем, лептi сөйлем, жiгерлендiру сияқты интонацияның коммуникативтi мiндеттерiн айырамыз. Кейде интонацияның бiрлiктерi айтылған сөзден де артық, әсерлеуiш мағына бередi. Интонация адам туралы барлық ақпаратты жеткiзушi, адамның көңiл-күйiнен, сөз болып отырған мәселеге және адамға байланысты қатысымынан, оның мiнез-құлқынан, тiптi, мамандығынан да хабар бередi. Интонация туралы зерттеулер ежелгi дәуiрден басталады, әсiресе көне заманның шешендiк өнерi теоретиктерiнiң қызығушылығын оятқан. Бiздiң дәуiрiмiзге дейiнгi жазылған ғылыми деректерде тiлдiң ,уенiнiң (мелодика) музыкалық ,уеннен айырмашылығы анықталып, интонацияның ырғақ, қарқын, кiдiрiс сияқты компоненттерi сипатталған және сөз ағымының мағыналық жiктелуiнiң маңыздылығы айтылған. XIII ғасырда өмiр сүрген Абуль-Фарадж интонацияға байланысты: <Дауысын көтермей, ақырын, баяу сөйлеген адамның мұңға батып тұрғанын аңғаруымызға болады. Кейде адамның бұлай сөйлеуi оның еңбекқорлығын танытады, ал кiмде-кiм әлсiз дауыспен сөйлесе-қозы сияқты қорқақ, қатты және бейберекет сөйлеген адам-ешкi сияқты топас> - деп көрсетед
Художественное пространство в раcсказах современных писателей Казахстана С. Назарова, А. Уаис
Реферат: Мақалада қазiргi таңдағы қазақстандық көркем прозаны зерттеудегi теориялық және тарихи-әдебиеттiк мәселелер қарастырылған. Соңғы онжылдықта Қазақстанның әдебиетiнде көптеген жаңа есiмдер мен шығармалар пайда болды. Қазақстанның жаңа замандық әдебиетiнде дамып келе жатқан шағын прозаға тиесiлi басым классикалық жанрлардың iшiнде бiрқатар өзгерiстерге ұшыраған әңгiме жанры ерекше көзге түсетiнi сөзсiз. Мақаладағы зерттеудiң негiзгi тақырыбы ретiнде бүгiнгi таңдағы екi жазушының (А. Уаис, С. Назарова) әңгiмелерiндегi көркемдiк кеңiстiк түрлерi таңдалған. А.Уаистың әңгiмелерiнiң бiрi <Ашық терезелер> (<Открытые окна>) деп бекер аталмаған. Бұл әңгiмедегi терезе бейнесi кеңiстiк поэтикасы ретiнде маңызды рөл атқарады. Символдар сөздiгiнде <терезе> деген сөзге ашық кеңiстiктiң нышаны деп анықтама берiлген. cңгiмедегi кейiпкер қыздың бөлмесiндегi алдымен жабық болып, одан кейiн ашылған терезелер өмiрге деген екi көзқарасты және екi түрлi хал-жағдайды бiлдiредi.
Реферат: Педагогикалық мәдениет - бұл педагогикалық үдерiс барысындағы жалпы мәдениетiнiң өзiне тән көрiнiсi. Өз бойында саналы және практикалық қызметтiң түрлiше элементтерiн қорыта отырып, педагогикалық мәдениет өз негiзiнде мәдениеттiң дүниетанымдық, адамгершiлiк, кәсiби, зейiндiлiк, көңiл-күй, эстетикалық, дене және тазалық жақтарын қамтиды. Құрылымдық тұрғысынан,педагогикалық мәдениеттiң өзi психологиялық- педагогикалық сенiм мен шеберлiктiң, жалпы дамуы мен кәсiби - педагогикалық қасиеттерiнiң, педагогикалық этика мен сан қырлы қарым-қатынастар жүйесiнiң, қызмет мәнерi мен мiнез-құлқының жинақталуын бередi. Жеке тұлғаның өзара байланысты құрамдастарын бiрiктiре отырып, педагогикалық мәдениет бұлардың әрбiрiн байыта түседi, әрi жоғарғы деңгейiне дейiн дамытады. Осылайша, мұғалiм тұлғасының мәдениетiнен жалпы мәдениеттiң барлық құрылымдық элементтерi көрiнiс табады: мұғалiмнiң тұлға ретiндегi мәдени дамуының деңгейi; осынау деңгейге жету тәсiлдерi; қол жеткен мәдени деңгей жүзеге асатын педагогикалық қызмет. Жоғары оқу орындарында мұғалiмдi дайындау барысы, оның әлеуметтiк қызметi мен мiнез-құлқының барлық түрiнде iске асатын тиiстi бiлiм, сенiм, дағды, шеберлiк, шығармашылық қабiлет, мiнез-құлқы мен әлеуметтiк сезiм бiрлiгiндегi оның жалпы мәдениетiнiң қалыптасуына бағытталған (саяси, ғылыми, педагогикалық, адамгершiлiк, эстетикалық). Мұғалiмнiң жеке тұлғалық мәдениетi кәсiптiң әлеуметтiк маңыздылығына, педагогикалық қызметке өмiрлiк қажеттiлiгiнiң, дамыған кәсiби мақтаныш сезiмiнiң, еңбекқорлықтың, жұмысқа қабiлеттiлiктiң, туындайтын кәсiби мiндеттердi тез әрi сапалы шешуге, педагогикалық тәжiрибесiн кеңейтуге, кәсiби шеберлiкке жетуге даярлықтың бiрлiгiнен құралады.
