Ученые Института гидробиологии и экологии изучают морфологическое разнообразие и закономерности роста отолитов рыб для оценки питания каспийского тюленя (Pusa caspica) в периоды залегания на лежбищах.
Реферат: Мақалада Қазақстан территориясындағы алғашқы ұлттық Мемлекеттiк Республикалық корей музыкалық комедия театрының қалыптасу, даму тарихы туралы қарастырылған. Халық ауыз шығармашылығының үздiк үлгiлерiн сақтап, сахнаға шығарған алғашқы актерлар, театр драматургтары туралы ой толғайды. Қиыр шығыстан Қазақстанға жер аударылған кезеңнен бастап театрдың даму жолдары зерттелген. Театр ХIХ ғасырдың 60-жылдары орыс теңiз жағалауын игерген кәрiстердiң ресейлiк ұрпақтарының күшiмен құрылды. 1932-1937 аралығы жер аударылғанға дейiнгi Қиыр шығыс кезеңiнде өздерi қалыптпастырған дағдылы өмiр салтына сүйене ғасырлар бойы келе жатқан дәстүрлерiн ұстанды. Кәрiстер театрландырылған көпшiлiк ойын-сауық ұйымдастырған. Осындай ойын-сауық кездерiнде би ерекше орын алғанын атау керек, оның себебi корей халқының ұлттық рухын көрсететiн би өнерi болған. Ұлттық мәдениеттiң ерекшелiгiн осы би өнерi өз бойына жиған.... Корей театрының құрылған кезеңiнен репертуардан түспей келе жатқан корей халқының классикалық жыры негiзiнде жазылған Чун Хян қыз туралы аңыз> спектаклi қарастырылды.
Шығыс - Батыс сұхбаты аясындағы қазақ мәдениетiнiң ерекшелiгi
Автор(ы): Молдағалиев Б. Е.*
Объем документа: С. 132-140
МРНТИ: 13.11.44*
Ключевые слова: казахская культура*концептуальный анализ *
Реферат: Бұл мақалада Шығыс пен Батыс, сұхбат пен толеранттылық ұғымдарын концептуалдық тұрғыдан талдап, олардың мәнi мен мағынасын ашу қажеттiлiгiн талқылайды. Сонымен қатар, Шығыс пен Батыс өркениеттерiнiң өзара әсерi мен сұхбаты ауқымында мәдени құндылықтарды зерттеудiң концептуалдық қырларын айқындауда, мәдениет, өркениет, этнос пен ұлт, мәдени бiрегейлiлiк identyti, мәдени өзара әсер мен дамуы қарастырылады.
Реферат: Бұл мақалада Қазақстанның ұлттық идеясының жүзеге асуының мәселелерi мен аспектiлерi қарастырылған. Сондай-ақ ұлттық идеяның жүзеге асу механизмдерi мен оның ерекшелiктерi көрсетiлген. Ұлттық идеяны жүзеге асыруда мемлекет жетекшiлiк ететiн принциптер көрсетiлген. Ұлттық идея - бiр ұранға жұмылдырылған бұл барлық ұлттарға арналған идея, барлығын жұ- мылдыратын барлығы үшiн негiзгi идея болып табылатыны аталып көрсетiлген. Қазақстанның мемлекеттiк, жалпыұлттық идеясының қалыптасуының кейбiр ғылыми аспектiлерi мен мәселелерi қарастырылады. Мемлекеттегi ұлттық идея мәселесiн зерттеу қазiргi саяси ғылымдағы даулы тақырыптардың бiрi болып табылады. Қазақстан Республикасы сияқты полиэтникалық мемлекеттегi ұлттық идеяның өзектiлiгi көрсетiлген. Мемлекеттiк идеяны ұсынатын этно-әлеуметтiк топтардың мүдделерi мен ерекшелiктерi айқындалған.
Жаhанша Досмұхамедовтың қоғамдық қызметi мен саяси идеялары
Автор(ы): Мұсатаев С.*Балкеев А.*
Объем документа: С. 162-169
МРНТИ: 11.01.53*
Ключевые слова: национальный интерес*демократическая республика*
Реферат: Мақалада отандық зерттеушiлердiң еңбектерi мен тарихи деректерге сүйене отырып Жаhанша Досмұхамедовтың атқарған қоғамдық және мемлекеттiк қызметтерi сондай-ақ, саяси көзқарастары саясаттанулық тұрғыда талданады. Батыс Алаш Орда үкiметiнiң төрағасы болған Жаhанша Досмұхамедов ұлт қайраткерi ретiнде әлi толық бағасын алған жоқ, оның мұрасы саяси ғылым тұрғысынан әлi жеткiлiктi зерттелмеген. Жаhанша Досмұхамедов заңгер, қоғам қайраткерi, мемлекеттiк лауазымды тұлға, құқықтанушы-педагог, ұлт азаматы бола отырып, туған халқы алдындағы жауапкершiлiктi терең түсiнген, халқының мұң-мұқтажын сезiне бiлген, ұлттық мүдде жолында, қазақ мемлекеттiлiгiн құру үшiн күрескен. Мақалада оның қайраткерлiгi, ел болашағын ойлап, ұлттың сақталуы үшiн мемлекетi болуы керектiгi туралы идеялары, федерация құрамындағы автономды демократиялық республика болуы маңызды екендiгiн көрсеткендiгi айтылады.
Современная религиозная ситуация в Каспийском регионе: вызовы и перспективы
Реферат: Данная работа посвящена значимости Каспийского региона в аспекте казахстанских национальных интересов. Казахстан является прикаспийским государством и территорией потенциального и реального транзита каспийских энергоресурсов, и государством в значительной степени включенным в глобальный уровень политики. Своевременность изучения различных аспектов Каспийского региона становится особенно очевидной, если учесть, что без всестороннего анализа целого ряда вопросов невозможно понять как глубинные явления и характер, так и основные тенденции развития стран и народов этого региона. Изучение геополитических нюансов в регионе необходимо для определения механизмов решения совместными усилиями всех проблем Каспия, без которого нельзя разработать и реализовать комплекс необходимых мер и создания совместной структуры пятью прибрежными государствами, функционирование которой способствовало бы эффективному сотрудничеству государств Каспийского региона и созданию системы региональной безопасности. Назрела необходимость объективного анализа конструктивных и деструктивных последствия трансформационных процессов в Каспийском регионе на рубеже XX - XXI столетий.
Особенности формирования гражданского общества в современном Казахстане
Автор(ы): Касабеков С. А.*Малгараева З. Б.*Умирзакова Л. А.*
Реферат: В данной статье рассматриваются различные подходы к дискурсу современного гражданского общества, определяются его приоритетные ценностные измерения. В качестве несущих конструкций выделяются свободный характер объединений и зависимость государства от общества; солидарность, чувство ответственности, развитие социального капитала; утверждение в качестве ценности - культуры мира и диалога; независимые источники существования граждан, устойчивый средний класс; развитая система обратной связи: независимость публичной сферы, подотчетность должностных лиц обществу; формирование механизмов общественного самоуправления. Приводится статистический анализ развития НПО в Казахстане, направлений его деятельности и отношения к нему со стороны общества. Делается попытка концептуализации факторов и причин современного состояния гражданского общества в Казахстане. В качестве основных факторов, препятствующих развитию активных гражданских отношений, обосновываются исторические, повлиявшие на менталитет и психологию отношений власти и общества, формально-правовые, экономически не стимулирующие активизацию институтов гражданского общества и др. Обосновывается, что развитие гражданской инициативы является необходимым условием и базовой конструкцией гражданского общества, которые формируют в гражданах чувство ответственности, моральной полноценности и органической солидарности.
Истоки государственности в Казахстане. Методология проблемы
Реферат: В данной статье автор рассматривает историю образования государственности в Казахстане, истоки государственности кочевых народов. Прослеживает образование государственных объединений саков, усуней, кангюи и гуннов. Выявляет его характерные моменты, связанные с кочевым образом жизни. Содержание данной статьи должно подтверждать преемственность в развитии государственности в Казахстане.
Саяси реформаланудың қазақстандық моделi
Автор(ы): Мекебаева М. А.*Саитова Н. А.*
Объем документа: С. 195-201
МРНТИ: 11.15*
Ключевые слова: политическая реформа*политическая модернизация*
Реферат: Мақалада автор Қазақстандағы жаңғырту процесiнiң алғышарттарын, мазмұнын және оның салдарын зерттеуде. Саяси реформалардың қазақстандық моделiн, сананың белгiлi бiр түрiнiң қалыптасуына және қоғамдық институттардың өзгеруiне әкелiп соқтыратын индивидтердiң жүрiс-тұрыс тәжiрибесiн анықтауға апаратын саяси сананың және саяси мәдениеттiң қалыптасуынсыз қарастыру мүмкiн емес. Социомәдени жаңғыртудың нәтижесi болып табылатын тұлғаның жаңа түрiн қалыптастырмай макродеңгейде жасалған жаңғыртушылық инициативалардың ешбiреуi тиiмдi болмайды.
Адамзат тарихындағы дiни бостандықтың қалыптасу кезеңдерi және оның саясатқа ықпалы
Реферат: Мақала адамзат тарихындағы кейбiр дiндер мен дiни бөлiнiстердiң даму эволюцияларын және олардың саясатқа ықпалын талдауға арналған. Сонымен қатар, мақала негiзi тарихтағы дiни бостандық пен дiни толеранттылықтың қалыптасуы шегiнде баяндалады. Дiни төзiмдiлiк пен дiни сенiмнiң мемлекет өмiрiндегi жетекшi рөлiн, мемлекеттiк тұрақтылық пен дамудың көрсеткiштерiнiң бiрi ретiнде анықтайды. Мақала шеңберiнде ретроспективтi талдау жасалынып, Кирдiң өз мемлекетiн ұлғайтуы, күшейтуi кезiнде дiни бостандыққа қатысты қалай және қандай саясат ұстанғаны жайында, Шыңғысханның мемлекеттiк саясатындағы дiннiң рөлi туралы, Франция, Ұлыбритания, АҚШ-тағы басқа елдердiң саяси тарихындағы дiннiң ахуалы, дiни бостандық туралы көптеген факторлық және дискрептивтi мысалдар келтiрiлген. Мақала мақсаты келесiдей түсiнiктерге қатысты сұрақтарға жауаптар iздеу: дiн мен саясат, адамдар бостандығы мен дiни сенiм еркiндiгi, адам және оның конституциялық құқығы, дiн саласындағы мемлекет саясаты қандай болуы керек және тағы басқа.
