Ученые Института гидробиологии и экологии изучают морфологическое разнообразие и закономерности роста отолитов рыб для оценки питания каспийского тюленя (Pusa caspica) в периоды залегания на лежбищах.
Реферат: Мақалада Ш. Уәлихановтың мәдени-шығармашылығы әр түрлi қырынан қарастырылған. Ш. Уәлиханов қазақ мәдениетiнде өзiндiк орны бар тұлға. Оның ғылымның әр саласында-тарихта, географияда, этнографияда қосқан үлесi зор. Сонымен қатар, қазақстандық ғалымдар Ш. Уәлихановтың ғылыми мұраларын зерттеу туралы еңбектер әлi де болса жеткiлiксiз деп санайды. Шындығында, Ш. Уәлиханов қазақ мәдениетiнiң феноменi ретiнде әлi де болса толық зерттелген жоқ. Бiрақ бәрiнен бұрын бiзге Ш. Уәлихановтың шығармашылық бiр қыры мәдениеттанулық көзқарастары қызықты. Ол тек қана шығыстану көгiндегi жарқырап шыққан мәдениет феноменi емес, сонымен қатар Орта Азия мәдениетiн европалықтарға алғаш танытып, және бiрiншi боп әлемге ашқан едi.
(XIX ғасырдағы қазақ мәдениетiндегi Шоқан Уәлихановтың тұлғалық бейнесi)
Реферат: (Мақалада Ш. Уәлихановтың мәдени-шығармашылығы әр түрлi қырынан қарастырылған. Ш. Уәлиханов қазақ мәдениетiнде өзiндiк орны бар тұлға. Оның ғылымның әр саласында-тарихта, географияда, этнографияда қосқан үлесi зор. Сонымен қатар, қазақстандық ғалымдар Ш. Уәлихановтың ғылыми мұраларын зерттеу туралы еңбектер әлi де болса жеткiлiксiз деп санайды. Шындығында, Ш. Уәлиханов қазақ мәдениетiнiң феноменi ретiнде әлi де болса толық зерттелген жоқ. Бiрақ бәрiнен бұрын бiзге Ш. Уәлихановтың шығармашылық бiр қыры мәдениеттанулық көзқарастары қызықты. Ол тек қана шығыстану көгiндегi жарқырап шыққан мәдениет феноменi емес, сонымен қатар Орта Азия мәдениетiн европалықтарға алғаш танытып, және бiрiншi боп әлемге ашқан едi.)
Қазақ және ағылшын тiлiндегi 6, 7 сандарының зерттелуi
Автор(ы): Құлсариева А. Т.*Жұмашова Ж. А.*
Объем документа: С. 120-129
МРНТИ: 16.21.21*
Ключевые слова: английский язык*числительный концепт*
Реферат: Аталмыш мақалада автор 6, 7 сандарының қазақ және ағылшын тiлiндегi осыған дейiнгi зерттеулерiне шолу жасайды. Осылайша, аталмыш мақаланы В. В. Бартольд, С. Е. Малов, С. Г. Кляшторный секiлдi белгiлi түркiтауншылардың еңбектерiның жалғасы және қысқаша талдамасы ретiнде қабылдауға болады. Жұмыстың негiзгi бөлiгi лингвистикалық зерттеу тәсiлдерiне негiзделгенiмен, мақалада жасалған талдаулар негiзiнде сандық концептiлердiң туындауына себеп болған мәдени алғышарттарды табуға мүмкiндiк жасайды. Жұмыстағы түйiн сөздер: түркi халқының санауы, санақ жүйесi, сан атауларының және өлшем бiрлiктерiнiң этимологиясы, алты пенс.
Толеранттылық құндылығы
Автор(ы): Затов Қ. А.*Рысбекова Ш. С.*Борбасова Қ. М.*
Реферат: Мақалада толеранттылық ұғымының философиялық-дүниетанымдық аспектiлерi талданып, осы ұғымның қазiргi қоғамдағы рөлi мен маңызы бағаланады. Сонымен қатар автор толеранттылықты әлеуметтiк және жеке тұлғалық құндылық ретiнде қарастырады. Толеранттылықты әлеуметтiк құндылық ретiнде қарастыра отырып, автор осы құндылықты қалыптастырудың жолдары мен тәсiлдерiне назар аударады. Этникалық және дiни толеранттылық мәселесiн қарастырғанда әлемдiк және дәстүрлi дiндердегi адамгершiлiк ұстанымдарының рухани-тәлiмдiк мүмкiндiктерiн толықтай iске асыру тетiктерiнiң маңыздылығы алдыңғы қатарға шығады. әлеуметтiк шындықтағы толеранттылық көрiнiстерiн талдай отырып, автор толерантты ұстанымдар мен құндылықтарды iске асыруға кедергi келтiрiп отырған мәселелерге назар аударады. Мақалада айтылған ойларын қортындылай келе, толеранттылық жаhандық, аймақтық және қоғамдық-әлеуметтiк қауiпсiздiк пен бейбiт қатынастарды орнықтырудың маңызды құрамдас бөлiгi екенiн түйiндейдi.
Эволюция Американского мультикультурализма: от теории плавильного тигля до этнической мозаики
Реферат: В данной статье рассматривается история развития американского общества, в котором наблюдается широчайший спектр культурного разнообразия. Американское общество исторически складывалось как общество иммигрантов, и включало в себя множество этничностей со своими специфическими чертами. В статье дается исторический обзор развития американского многонационального общества реализовавшего на практике идеи плавильного тигля, до эволюции мультикультурализма в концепции этнической мозаики. Особое внимание в статье уделяется проблеме национальных меньшинств и цветного населения страны, а также их борьбе за реализацию своих гражданских прав. Также анализируется особенности и последствия политики американского мультикультурализма, его критика и достижения.
Қырғызыстан Республикасында христиандық: орыс православ шiркеуi қызметi және батыстық миссионерлiк ұйымдардың шоқындыру саясаты
Автор(ы): Адилбаев А. Ш.*
Объем документа: С. 148-158
МРНТИ: 21.15.61*
Ключевые слова: русская православная церковь*cветское общество*
Реферат: Бұл мақалада Қырғызыстан Республикасындағы христиан дiнiнiң жағдайы қарастырылады. Тақырып Орыс православ шiркеуi мен батыстық миссионерлiк ұйымдар шеңберiнде ашылады. Алдымен христиан дiнiнiң Орта Азия мен Қырғызыстан территориясына таралау тарихы қысқаша баяндалады. Содан кейiн Орыс православ шiркеуiнiң аймаққа таралу тарихы мен кезеңдерiнiң ерекшелiктерi қолға алынады әрi қазiргi таңдағы ОПШ-ның мемлекетпен өзара қарым-қатынасы, қоғамдағы орны мен қызметi талданады. Сонымен қатар протестанттық миссионерлiк ұйымдардың қоғам бiрлiгi мен тұтастығына қатер төндiрiп отырған шоқындыру саясаты жан-жақты талқыланады. Осы аталған екi бағыт негiзiнде қырғыз қоғамындағы христиандықтың рөлi айқындалады.
Культурно-исторический смысл религии и современное казахстанское общество: точки соприкосновения
Автор(ы): Кокумбаева Б. Д.*
Объем документа: С. 159-164
МРНТИ: 21.41.41*
Ключевые слова: мифорелигиозная картина мира*казахстанское общество*
Реферат: Ставится задача осмысления современной религиозной ситуации с позиции философско-научного знания, которое предполагает изучение универсальных законов и свойств социума, рассматриваемого в целостности и взаимосвязи его сторон - личности, культуры и общества, а также с учетом мировоззренческих оснований казахстанского общества. На основе проблемно-исторического анализа делается вывод о том, что религия, во-первых, является сегодня неотъемлемой частью социокультурного бытия. Во-вторых, будучи универсальным явлением общечеловеческой культуры, она имеет, вместе с тем, черты своеобразия. И, в-третьих, наиболее оптимальным ответом на вызовы духовно-религиозного бытия является органичное сочетание культурологического и социокультурного, общецивилизационного и регионального подходов, содействующих выявлению, сохранению и упрочению культурно-исторического смысла религии в условиях глобализации.
Заманауи мәдениеттегi ұлттық құндылықтар мәселесi немесе құндылықтар трасформациясы
Реферат: Қазiргi жаhандану үрдiсi кең өрiс жайып жатқан кезде бiздiң тәуелсiздiк екпiнiмен жаңадан қадам жасап келе жатқан мемлекетiмiздiң беталысын айқындау қажеттiлiгi туындады. Осы туста дамыған алдыңғы қатарлы мемлекеттердiң саяси-экономикалық iс-әрекеттерi ғана емес, сонымен қатар өмiр салты да үлгiге айналып бара жатқандығын байқау қиын емес. Ал басқа мәдени үлгiлердiң енуi бұқаралық санаға керi ықпал етiп, ұлттық құндылықтарды шайқалтуы мүмкiн. Авторлар мақалада осы мәселенi жан-жақты қарастырып, түйiндi идея ретiнде жаhандануды терiстеу емес, оның кереғар ықпалдарын анықтау, батыстандыру деп батыс үлгiлерiн жоққа шығару емес, тек өзiндiк ерекшелiктi сақтай отырып, батыс мәдениетiмен сұхбатты қалыптастыру, бұқаралық ақпарат құралдарының бұқаралық санаға әсер ету мүмкiншiлiктерiн анықтай отырып, оны ұлттық рухты көтеруге және ұлттық идеяны жаңғыртуға бағыттау, рухани адамгершiлiктiк құндылықтарды насихаттап, техниканың мүмкiншiлiктерiн дұрыс жолда игеру идеясын ұсынады.
Қазiргi замандағы өркениет пен мәдениеттiң қайшылықтары, дәстүр мен жаңашылдық үрдiстерi
Реферат: Мақалада қазақ халқының қазiргi замандағы дәстүрлi мәдениетi мен мәдени мұраларға деген қарым-қатынас мәдениеттiң тек сақталуына ғана емес, сонымен қатар, мәдениеттiң ары қарай даму ерекшелiктерi көрсетiлген. Жаhандану жағдайындағы мәдениеттегi инновация, мәдени мұраға бет бұру, қабылдап алушылық, мәдени диффузияға тоқтала келiп, қазақ мәдениетiнде адамзат тәжiрибесi арқылы қол жеткiзген, уақыт илегiнен өткен жетiстiктердi игерiп, оларды ары қарай позитивтi түрде дамытуы қажет. Дәстүрлер жүйесi қоғамдық организмiнiң тұтастығын, тұрақтылығын, табандылығын бейнелейтiн құбылыстың ықпалын қарастырған. Қазiргi замандағы мәдениет пен өркениеттiң қайшылықтары, дәстүр мен жаңашылдық үрдiстерi. Мәдениетте өзгерiс пен шығармашылық қоғам дамуының екiншi бiр жағы болып табылады. Жаңашылдық инновация мәдениеттiң жаңару тәсiлi тұрғысынан талдана келiп, дәстүрлiк пен жаңашылдықтың бiрлiгi әрбiр мәдениеттiң әмбебапты мiнездемесi зерделенген.
Ответственная социальная политика - ключевой фактор социальной безопасности
Реферат: Статья посвящена проблеме социальной безопасности, основой которой является эффективная социальная политика. Автор на примерах зарубежного и казахстанского опыта показывает меры социальной политики, направленные на повышение благосостояния, качества и уровня жизни населения, которые, соответственно, укрепляют социальную безопасность.