Ученые Института гидробиологии и экологии изучают морфологическое разнообразие и закономерности роста отолитов рыб для оценки питания каспийского тюленя (Pusa caspica) в периоды залегания на лежбищах.
Реферат: Мақалада О.Бөкейдiң Мұзтау повесi жанрлық-стилистикалық тұрғыдан талданып, авторлық экспрессияның берiлу тәсiлдерi, оның аудармадағы көрiнiсi салыстырыла қарастырлып, повестiң түпнұсқаға эстетикалық жағынан сәйкестiгi пайымдалды. А.Кимнiң осы шығарманы тәржiмалауда қолданған әдiс-тәсiлдерiн көрсете отырып, аудармашы жiберген ауытқушылықтарға да назар аударылды.
К вопросу о формировании профессиональной культуры журналиста
Реферат: В статье рассмотрена проблема формирования профессиональной культуры создателя медиатекста. В отечественной теории массовой коммуникации этот аспект недостаточно изучен и требует внимания. Авторы статьи актуальность исследования объясняют преобразованиями общества в обстановке интенсивного влияния информации на прогресс человечества. Картина мира журналиста-профессионала складывается в соответствии с объективными требованиями его профессии.
The image of a TV-host as one of the main constituents of successful broadcasting
Реферат: The article describes the problems of the image of a TV host as the means of attracting audiences resulting the overall success of a program. The relevance of the study determines the modern development of the media scene and evolutionary changes in it which are connected to the recent development in information and communication technologies. In spite of development of alternative means of mass media communication, television is and remains an effective source of information communication. This is due to the role of the journalist, the role of the host takes even greater place.
Ключевые слова: стилистическая функция метафор*художественное произведение*
Реферат: Мақала көркем әдебиетте, оның iшiнде прозалық шығармаларда актив қолданылатын троптардың бiрi - метафораның стильдiк қызметiн қарастыруға арналды. Авторлар метафораның жасалу жолдарына, түрлерiне жан-жақты тоқталды. Тiл бiлiмiнде және әдебиеттануда метафораға берiлген анықтамалар келтiрiлдi. Көркем мәтiннен жиналған метафоралық қолданыстар жүйеленiп талданды. Бұл мысалдар арқылы метафораның көркем шығарма тiлiнде маңызды стильдiк қызметiмен қатар ана тiлiмiздiң баюына, толысуына өз үлесiн қосатыны анықталды.
Ключевые слова: стилистическая функция метафор*художественное произведение*
Реферат: (Мақала көркем әдебиетте, оның iшiнде прозалық шығармаларда актив қолданылатын троптардың бiрi - метафораның стильдiк қызметiн қарастыруға арналды. Авторлар метафораның жасалу жолдарына, түрлерiне жан-жақты тоқталды. Тiл бiлiмiнде және әдебиеттануда метафораға берiлген анықтамалар келтiрiлдi. Көркем мәтiннен жиналған метафоралық қолданыстар жүйеленiп талданды. Бұл мысалдар арқылы метафораның көркем шығарма тiлiнде маңызды стильдiк қызметiмен қатар ана тiлiмiздiң баюына, толысуына өз үлесiн қосатыны анықталды.)
Годонимдер - халық өмiрiнiң тарихи, мәдени және ақпараттық коды
Реферат: Мақалада қазақ ономастикасының маңызды және елеулi бiр саласы - топонимдердiң табиғи және жасанды түрлерi қарастырылып, жасанды атаулар көбiне идеологиялық мақсаттарға қызмет ететiнi көрсетiлдi. Қала ономастикалық кеңiстiгiнiң бiр түрi - годонимдер халық өмiрiнiң тарихи, мәдени және ақпараттық коды ретiнде сипатталды. Годонимдер заман талабына, қоғамның талап-тiлектерi, сұраныс-сұранымдарына сай өзгерiп, құбылып, түрленiп отырады, сондықтан мақала авторлары Қарағанды қаласының годонимдерi де реконструкциялауды қажет етедi деп қорытады.
Сөзжасам саласындағы туынды сөз бен туынды түбiр мәселелерi
Реферат: Мақалада қазiргi қазақ тiлi бiлiмiнде өзектi саналатын сөзжасам саласындағы туынды сөз бен туынды түбiр мәселелерi қарастырылды. Автор кейбiр ғылыми еңбектердегi пiкiрлерге талдау жасай отырып, морфология мен сөзжасам салалары бойынша терминдiк қолданыстарда бiрiздiлiктiң жоқтығын анықтады. Морфологиялық және сөзжасамдық талдаулардың өзiндiк табиғи қасиеттерiн ерекшелеп көрсету үшiн әр саланың өзiндiк терминдiк қолданыстары болуы қажет екендiгiн нақты мысалдар негiзiнде дәлелдедi.
Көне ескерткiштердегi септiк жалғауларының қазiргi түркi тiлдерiндегi сипаты
Реферат: Мақалада қазiргi түркi тiлдерiндегi септiк жалғауларының сипатына тарихи-салыстырмалы талдау жасалған. Түркi тiлдерiндегi септiк жалғауларының өзiне тән ерекшелiктерi қарастырылып, мысалдармен дәлелденген. Септiк жалғауларының сипатын көрсетуде зерттеушiлер еңбектерi арқылы қыпшақ, оғыз, қарлұқ, бұлғар, ұйғыр-оғыз тобындағы тiлдердегi аталған қосымшаның фонетикалық варианттары, дамуы мен қалыптасуы, жеке тiлдерге қатысты өзгешелiктерi қарастырылған. Түркi тiлдерiндегi септiк жалғауларының ерекшелiктерiн, айырмашылықтарын, ортақтықтарын көрсету барысында көне жазба ескерткiштерi материалдарымен байланыста талдау жасалған, түркi тiлдерiнiң тарихи грамматикасына қатысты мәлiметтер келтiрiлген.
About the borrowed terms in modern Kazakh language
Автор(ы): Rapisheva Zh. D.*Tazhikeyeva A.*Seidakhmetova Z. K.*
Реферат: In article questions of the translation of the borrowed terms on the Kazakh language are considered. Authors of article on concrete examples show, from what languages the terminological lexicon, and also ways of transfer of the borrowed terms in modern Kazakh language is borrowed. Analyzing the translations of the borrowed terms on the Kazakh language, prove that the Kazakh words, and also the Russian words and words of the Arab-Persian origin are actively used.
Қазақ ономастикалық кеңiстiгiндегi бейресми кiсi есiмдерiнiң орны
Реферат: Мақала қазақ ономатикалық кеңiстiгiндегi есiмдердiң түрлерiн анықтауға арналған. Автор қазақ антропонимикасындағы ресми және бейресми есiмдердiң арақатысы, түрлерi және өзiндiк ерекшелiктерi туралы ономаст-ғалымдардың пiкiрлерiн негiзге ала отырып, өзiндiк көзқарасын бiлдiредi. Тарихи тұлға есiмдерiнен келтiрiлген мысалдар негiзiнде ресми-бейресми есiмдер, негiзгi-қосалқы есiмдер, лақап-бүркеншiк есiмдердiң ерекшелiктерiн көрсетедi. Есiмдердiң ортақ және өзiндiк ерекшелiктерiн нақтылай келiп, оларды ажыратудың критерийлерiн ұсынады.
