Ученые Института гидробиологии и экологии изучают морфологическое разнообразие и закономерности роста отолитов рыб для оценки питания каспийского тюленя (Pusa caspica) в периоды залегания на лежбищах.
Реферат: В статье рассмотрены главные методологические основы геоэкологических ситуаций в бассейнах рек. Обобщены концептуальные представления оценки геоэкологических ситуаций территориально-природных систем. Выявлены геоэкологические исследования техногенеза и оценка геоэкологических ситуаций, ландшафтно-бассейновый подход в изучении речного бассейна в Казахстане. Определены основные базовые концепции исследования геоэкологических ситуаций в бассейнах рек.
Қала халқының демографиялық жағдайларына керi әсерiн тигiзушi факторлар
Реферат: Мақалада соңғы жылдардағы қалалардың экологиялық жағдайлары, олардың қала халқының, тiптi республика шеңберiндегi демографиялық жағдайларға керi әсерi қарастырылған. Авторлар адамзаттың денсаулығына керi әсер етушi факторларды зерттеген. Соның негiзiнде экологиялық факторлардың рөлiн анықтауды мiндет тұтқан. Сондай-ақ Қарағанды қаласы Кардиология орталығының соңғы 8 жылдағы мәлiметтерi негiзiнде талдау жасалған.
Реферат: Статья посвящена проблеме инноваций в современном русском языке, связанных с развитием и совершенствованием его многоуровневой системы под воздействеием экстра- и интралингвистических факторов. Авторами проанализирован процесс неологизации в современном русском языке, являющийся свидетельством зарождающейся на новом этапе развития новой отрасли языкознания - неологии. На основе анализа лирических произведений белгородских поэтов-современников охарактеризованы индивидуально-авторские новообразования.
Одевает или рядит? Еще раз о графике казахского языка
Реферат: Очередная смена казахского алфавита - дело ближайшего будущего. Как проходила реформа письма в разные годы? В статье приведены малоизвестные сведения истории казахской графики, полемика по поводу казахского алфавита в начале ХХ века, примеры из истории смены графики. Автором статьи показано, что все три графические системы, использовавшиеся казахским языком, были адаптированы к его фонетике. Рассмотрены разные факторы, влияющие на оценку каждого алфавита. Автор утверждает, что к рассмотрению проблемы следует подходить не с политических позиций, а с учетом практической целесообразности.
Семантические особенности цветообозначений во фразеологизмах английского и русского языков
Реферат: В статье рассмотрена роль цветообозначений в английских и русских фразеологизмах, предоставляющих непосредственный доступ к духовному и культурному наследию народа. На материале фразеологических единиц английского и русского языков раскрыты значения некоторых фразеологических единиц с компонентом цветообозначений. Авторы подчеркивают важную роль цветообозначений как неотъемлемой части духовного богатства народа, как средства выражения его ментальности, психологического склада, национального характера.
The role of linguistic means expressing the category of evaluation in modeling subjective perception of time in a literary text
Реферат: In article the language means expressing category of an assessment in the art text are investigated. The role of these means in formation of subjective perception of time, namely, perceptions of time characters or the story-teller is studied. Research is based on the assumption that the subjective perception of time differently called by psychological time, is formed in the art text by means of various categories, including means of expression of category of an assessment. Authors come to a conclusion that language means of expression of category of an assessment play an important role in modeling of psychological time in the art text.
Формирование и общая характеристика терминов банковской сферы в английском и казахском языках
Реферат: Статья посвящена проблеме формирования экономических терминов банковской сферы в английском и казахском языках. В статье проанализировано развитие терминологии одного из главных секторов экономики - банковской отрасли. Отмечены основные свойства определения термин. Рассмотрены специфика словообразовательных процессов экономических терминов банковской сферы, пути и способы формирования и общая их характеристика в казахском и английском языках. Сделан аналитический обзор формирования и общей характеристики банковской терминологии. Изучена системность банковской терминологии как одна из ее важнейших характеристик. Выбранная терминология представляется не просто как совокупность терминов данной области знания, образующая особый пласт лексики, но и как семиологическая система, выражающая определенную систему понятий. Авторами статьи показаны основные недостатки финансово-экономической терминосистемы, а также способы их перевода с английского на казахский язык.
Қазақ ономастикалық кеңiстiгiндегi прецедент есiмдердiң табиғаты
Автор(ы): Мажитаева Ш. М.*Рахымбердина С. Ә.*Рапишева Ж. Д.*
Реферат: Мақалада қазақ тiл бiлiмiндегi антропоцентристiк бағыт аясындағы тiл мен таным бiрлестiгi, сөз құдiретi, қазақ халқының ментальдық ерекшелiктерiнен ақпарат беретiн тiлдiк бiрлiктер - кiсi есiмдерiнiң - жалпыадамзат мәдениетiнiң бiр бөлшегi ретiнде, халықтың өзiне ғана тән тұрмыс-тiршiлiгiнен хабар беретiнi жайлы сөз болады. Авторлар әлемнiң тiлдiк бейнесiнiң халқымыздың сан ғасырлық рухани-мәдени құндылықтарын, жүрiп өткен жолын, өмiр сүру салтын, дәстүрiн бейнелейтiн, солардың негiзiнде қалыптасқан тiл бiрлiктерi - прецедент есiмдерде сақталатынына назар аудара келiп, қазақ антропонимикасындағы прецедент есiмдердiң көрiнiсiне тоқталды.
Көне түркi тiлiндегi сын есiм жұрнақтарының қазiргi түркi тiлдерiндегi қалыптасуы
Реферат: Мақалада қазiргi түркi тiлдерiндегi сын есiмнiң сипатын көрсетуде көне жазбалар тiлiндегi сын есiмнiң көрiнiсi сараланып, аталған мұралардағы сындық мағынаны бiлдiретiн сөздерге, сын есiмнiң жұрнақтарына сипаттама берiлдi. Сын есiмнiң қазiргi түркi тiлдерiндегi сипатын ашуда жеке тiлдерге тән ерекшелiктер, көне түркi тiлiмен салыстырғандағы сабақтастық, қазiргi түркi тiлдерiндегi ортақтықтар көрсетiлген. Мақала авторлары бұл тұрғыдан көне түркiлiк сын есiм жұрнақтарының түркi тiлдерiнде әр түрлi орнығуы, кейбiр тiлдiң сын есiм жасаудағы ерекше формаларының болуы сияқты нақты-нақты ерекшелiктердi дәлелдi мысалдармен көрсеткен. Мысалдар көне жазбалардан, ал қазiргi түркi тiлдерiндегi сипатын беруде қыпшақ, қарлұқ, бұлғар, оғыз, ұйғыр-оғыз, қырғыз-қыпшақ тiлдерiнiң мысалдары пайдаланылған.
Халықаралық терминдердiң қазiргi қазақ тiлiнде берiлу тәсiлдерi мен жолдары
Автор(ы): Рапишева Ж. Д.*Рахымберлина С. Ә.*Ибраимова Ж. Ж.*
Реферат: Мақалада бiрнеше тiлдерге ортақ саналатын халықаралық терминдердiң басқа да тiлдерге қабылдану тәжiрибелерi қарастырылды. Мақала авторлары қазiргi кезеңдегi халықаралық терминдерiнiң белгiлi дәрежеде қалыптаса бастағанын, оларды аудару барысында қазақ сөздерi кеңiнен қолданылғанын, сондай-ақ араб-парсы, орыс терминдерiнiң қолданылу ерекшелiктерiн нақты мысалдармен көрсеттi.
